જયંતિલાલ આચાર્ય, Jayantilal Acharya

મારા અંતરના અંતરમાં વિરાજેલા દેવ હે !
ધરવી શી મારે તમને અંજલિ જો .
[ અહીં આખી સ્તુતિ વાંચો ]

——————————–

ઉપનામ

• પુંડરિક

જન્મ

• ૧૮, ઓક્ટોબર, ૧૯૦૬, કડી ( તા. કલોલ, જિ. મહેસાણા), વતન – અમદાવાદ

અવસાન

• ૧૯,જુલાઈ- ૧૯૮૮, અમદાવાદ

કુટુમ્બ

• માતા-? ,  પિતા – મફતલાલ
• પત્ની – ? , સંતાન – ?

અભ્યાસ

• ૧૯૨૫ – મેટ્રિક
• ૧૯૨૯ – બી.એ.( સંસ્કૃત, ગુજરાતી) – ગુજરાત કોલેજ, અમદાવાદ
• ૧૯૩૧-૩૪ – શાંતિનિકેતનમાં ક્ષિતિમોહન સેન સાથે મધ્યકાલીન સંત સાહિત્ય, યોગસાધના અને બંગાળી ભાષા અને સાહિત્યનો અભ્યાસ

વ્યવસાય

• ૧૯૩૫-૧૯૭૦ – સી.એન. વિદ્યાલય, શારદામંદિર, ભારતી વિદ્યાલય, ગુજરાત વિદ્યાસભા  અને શ્રેયસ હાઈસ્કૂલમાં શિક્ષણકાર્ય

તેમના વિશે વિશેષ

• ટાગોર સાહિત્યના અભ્યાસુ જીવ.
• પાછળથી શ્રી. અરવિંદ ઘોષની ફિલસૂફી તરફ વળ્યા

રચનાઓ

• ચરિત્ર – ગુજરાતના સંત કવિઓ અને બાઉલ પંથ
• ગદ્ય – શ્રી. શારદાદેવી, ઠાકુરદાની વાતો, મર્મી સંતોનું દર્શન
• કવિતા – ગોરસ, દીવડા,
• અનુવાદ – દીવાટાણું ( રવીન્દ્રનાથનાં કાવ્યો અને મૌલિક ), માનવધર્મ,  બ્રહ્મચર્ય, સાહિત્ય, મધ્યકાલીન ભારતીય સંસ્કૃતિ, ગીતાની ભૂમિકા અને આપણો ધર્મ, મધ્યયુગની સાધના ધારા
• સપાદન – અંબુભાઈ પુરાણી અને માણેકલાલ દેસાઈના સ્મૃતિગ્રંથો

સાભાર

• ગુજરાતી સાહિત્યકોશ – ખંડ, ૨

 

 

 

ગિદવાણીજી, Vishan Gidwani

– નિસર્ગોપચારના પ્રણેતા

– બે અનુભવો –   –  ૧  – ,   –  ૨  –

–

–

–

——————————————————

નામ

• વિશન ગિદવાણી

જન્મ

• ૧૩, માર્ચ -૧૯૨૪, હૈદ્રાબાદ, સિંધ

અવસાન

• ૧૬, ફેબ્રુઆરી – ૧૯૮૯, અમદાવાદ

કુટુંબ

• ?

શિક્ષણ

• ખેતીવાડી
• એમ.એસ.સી. ( ફિઝિકસ) – એમ.જી. સાયન્સ, અમદાવાદ

વ્યવસાય

• પ્રોફેસર, પ્રાકૃતિક ચિકિત્સક

તેમના વિશે વિશેષ

• ગર્ભ શ્રીમંત, સિંધી કુટુંબના સૌથી નાના દીકરા – લાડકોડમાં ઉછેર
• બાળપણથી સ્વતંત્ર વિચારવાળા, નીડર અને કુશાગ્ર બુદ્ધિ વાળા અને ધાર્યું કરનાર વ્યક્તિ
• નાની ઉમરમાં જ ગાંધીજીની આઝાદીની લડતમાં ઝૂકાવ્યું .
• ૧૭ વર્ષની ઉમરે  સાદાઈ અને સમાજ સેવાની ભાવનાથી ગૃહત્યાગ
• આજીવન અપરિણીત
• રાજકીય મિત્રો સાથે મતભેદ થતાં સ્વાર્થી અને લાલચુ રાજકારણી મિત્રોથી દૂર થયા અને આધ્યાત્મિક માર્ગે વળ્યા.
• ઇન્ટર સાયન્સ સુધી ખેતીવાડીનો અભ્યાસ કરી રાજસ્થાન અને હરિયાણામાં ખેતીવાડીના સફળ પ્રયોગો કર્યા. મોટી સાઈઝના બટાકા ઊગાડી, સ્થાનિક રાજાની ચાહના મેળવી. સ્થાનિક ખેડૂતો માટે નાની હોસ્પિટલ પણ ચલાવી.
• યોગસાધનામાં અનેક યોગીઓ સાથે સંવાદના અંતે સંત સીયારામ  બાપુની પ્રેરણાથી ભૌતિક શાસ્ત્રના માધ્યમ દ્વારા યોગ શિક્ષણ અને સાધના માટે પ્રેરણા મળી.
• ખેતીવાડીના અભ્યાસનું સર્ટિફિકેટ લેવા મુંબઈ જતાં રસ્તામાં અમદાવાદમાં જ આગળ અભ્યાસ કરવાનું સૂઝ્યું.
• અમદાવાદમાં સાબરમતી વિસ્તારમાં એક મિત્ર સાથે રહેતાં, માણેક હર્ષવાલ સાથે મિત્રતા થઈ, જે જીવનભર ટકી. તેમનાં પુસ્તકોના સહારે એમ.જી. સાયન્સ ઇન્સ્ટિટ્યૂટમાં આગળ અભ્યાસ કરી શક્યા. તેમની વિશિષ્ઠ કાબેલિયત જોઈ પ્રિન્સિપાલ શ્રી. આર.ડી. દેસાઈએ તેમને  ટ્યૂટર/  ડેમોન્સ્ટ્રેટર તરીકે નોકરી પણ આપી. તેમની નિગેહબાનીથી એમ.એસ.સી. સુધી અભ્યાસ પૂરો કર્યો, અને વર્ષો સુધી પ્રોફેસર તરીકે સેવાઓ આપી.
• ખડતલ શરીર બનાવવા ઘી, દાળ વિ.ના અતિશય ઉપયોગના કારણે ૧૯૬૩માં સંધિવાના દર્દમાં સપડાયા, જેને કારણે છ વર્ષ સુધી પીડાયા.
• ગોરખપુરના વિઠ્ઠલદાસ મોદીના કુદરતી ઉપચાર કેન્દ્રની મુલાકાત લેવા સૂચન મળતાં, ત્યાં પહોંચી ગયા.  ત્યાં પંદર દિવસના નિવાસ દરમિયાન ડો. લિન્ડહર અને ડો. શેલ્ટનના પુસ્તકોની તેમના મન પર ઊંડી અસર પડી અને તેમની જીવનદિશા સાવ બદલાઈ  ગઈ.
• ૧૯૭૩ – પ્રાધ્યાપક તરીકેની નોકરી છોડી આજીવન પ્રાકૃતિક ચિકિત્સા દ્વારા સમાજ સેવા કરવાનો ભેખ ધારણ કર્યો, અને સાબરમતીના છેવાડે , ઝૂંપડપટ્ટી વચ્ચે રહી પ્રાકૃતિક ઉપચાર આપવાનુ શરૂ કર્યું.
• ઉચ્ચ વિચાર વાળા મિત્રોનો સાથ મળતાં ગુજરાતના ૧૪  જિલ્લાઓમાં મહત્વના બધા તાલુકાઓમાં પ્રાકૃતિક ઉપચાર અંગે જાગૃતિ આણવા  તાલીમ શિબિરો આયોજી.
• ૧૯૮૨ – ‘નિસર્ગોપચાર દ્વારા રોગમુક્તિ’ નામનું પુસ્તક પ્રસિદ્ધ કર્યું. કોઈ પ્રચાર વિના તેની સાત આવૃત્તિઓ પ્રસિદ્ધ થઈ છે.
• ૧૯૮૪ – પ્રા-યોગ ટ્રસ્ટની સ્થાપના અને ‘આરોગ્ય પ્રકાશ’ નામનું ત્રિમાસિક શરૂ કર્યું .
• ૧૯૮૫ – ગાંધી આશ્રમમાં  આ કામ માટે તેમને રહેવા અને પ્રચાર/ સેવા કામ માટે એક મોટો ઓરડો ફાળવામાં આવ્યો , જ્યાં જીવનના અંત સુધી રહ્યા.

રચના 

• નિસર્ગોપચાર દ્વારા રોગમુક્તિ’

સાભાર

• વરધી ભાઈ ઠક્કર – પ્રા-યોગ ટ્રસ્ટ
• શ્રી. માણેક હર્ષવાલ, શ્રી. સુરેશ શાહ

………. અહીંથી ડાઉનલોડ કરો

……     પુસ્તક પરિચય અહીં વાંચો

 

પહેલી ચોપડીની ચોપડી – ૧૯૨૩

મારા જેવા બુઢિયાઓના બાપા જે ચોપડી ભણી ગુજરાતી ભાષા શીખેલા તે આ રહી !

તેનાં થોડાંક પાનાં …

કરોડવતી

કરોડપતિ તો હવે ઘણા છે , પણ આ કરોડવતી કોણ?

આ રહી…….

 

આ લોગો પર ક્લિક કરો.

એક અલભ્ય ફોટો

સુંદરમ્       , ઉમાશંકર જોશી       , ઝવેરચંદ મેઘાણી       , ધૂમકેતુ

કોઈ પણ નામની ઉપર ક્લિક કરી, તેમનો પરિચય માણી શકશો

 

સ્વ. બલ્લુભાઈ ઠાકોર

વેબ સાઈટ

ટ્રસ્ટ વિશે એક સરસ લેખ

દીવાન-બલ્લુભાઈ શાળા,અમદાવાદ(અગાઉની ધી પ્રોપ્રાયટરી હાઈસ્કૂલ)ના સહ સ્થાપક, મહાત્મા ગાંધીના ચુસ્ત અનુયાયી, સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલના ગાઢ મિત્ર, પ્રખર સ્વાતંત્ર્ય સેનાની અને અગ્રણી કેળવણીકાર સ્વ.બલ્લુભાઈ ઠાકોરની આજે ૧૪૧મી જન્મ જયંતી છે. શ્રી બળવંતરાય પરમોદરાય ઠાકોરનો જન્મ તા. ૨૧/૮/૧૮૭૮એ થયો હતો. તેઓ B.A. થઈને સરકારી મિડલ સ્કૂલમાં શિક્ષક તરીકે જોડાયા હતા.૧૯૦૭માં તેમના પુત્ર ચિ. નરેન્દ્ર અને શ્રી જીવણલાલ હરિપ્રસાદ દીવાનના ભત્રીજા ચિ. વજેન્દ્રને,પોતે અને શ્રી દીવાન શિક્ષકો તરીકે કાર્યરત હતા, ત્યાં ધો.૫માં પ્રવેશ આપવાનો ધરાર ઇન્કાર કરવામાં આવતાં બંનેને સ્વમાન ઘવાયાની લાગણી થઈ અને બન્નેએ એ સ્કૂલમાંથી રાજીનામાં ધરી દઈને પોતાની જ સ્કૂલ સ્થાપવાનો નિર્ણય કર્યો.અંગ્રેજ સરકાર પાસેથી કોઈ ગ્રાન્ટ ન લેવાની હોવાથી સ્કૂલનું નામ આપ્યું:ધી પ્રોપ્રાયટરી હાઈસ્કૂલ.

સ્કૂલનો પ્રારંભ તો ૧ જાન્યુઆરીએ થનાર હતો, પણ રાયપુરમાં આવેલી મગનભાઈની હવેલીમાં ૨૯ ડિસેમ્બર,૧૯૦૭એ આગ લાગતાં થોડીક બેંચો બળી ગઈ અને એ બેંચો નવેસરથી બનાવવામાં તેમજ નવું સ્થળ શોધતાં સમય લાગ્યો અને સ્કૂલ શરૂ થઈ ૬ જાન્યુઆરી,૧૯૦૮એ,મસ્કતી માર્કેટ ખાતે,૧૦૨ વિદ્યાર્થીઓ સાથે.

૧૯૧૨માં મુંબઈના પ્રખ્યાત એડવોકેટ વલ્લભભાઈ ઝવેરભાઈ પટેલ અમદાવાદમાં સ્થાયી થયા અને મુંબઈની કોન્વેન્ટ સ્કૂલમાં ભણતી પુત્રી મણિબહેનને પ્રોપ્રાયટરી હાઈસ્કૂલમાં પ્રવેશ અપાવતાં શાળામાં સહ શિક્ષણનો આરંભ થયો.

શ્રી જીવણલાલ દીવાન અને શ્રી બલ્લુભાઈ ઠાકોર બંને, શ્રી ગણેશ વાસુદેવ માવલંકરના પરમ મિત્રો હોઈ માવલંકર હવેલી પાસે જ રહેતા તેમજ નજીકની કોર્ટમાં વકીલાત કરતા શ્રી વલ્લભભાઈ પટેલ સાથે પણ તેમને મૈત્રી થઈ.

રોજ સાંજે કોર્ટ છૂટયા પછી શ્રી માવલંકર અને શ્રી વલ્લભભાઈ તેમજ ત્રણ દરવાજા પાસે આવેલી બેલેન્ટાઈન હવેલી સ્થિત સ્કૂલ છૂટયા પછી શ્રી દીવાન અને શ્રી બલ્લુભાઈ, એમ ચાર મિત્રો  નજીકમાં આવેલી ગુજરાત ક્લબમાં મળવા લાગ્યા.

૧૯૧૬ની એક સમી સાંજે શ્રી મોહનદાસ કરમચંદ ગાંધીની જાહેરસભા લાલદરવાજાના મેદાનમાં યોજાનાર હતી તો શ્રી વલ્લભભાઈ, શ્રી દીવાન અને શ્રી બલ્લુભાઈ શ્રી માવલંકરના કોર્ટમાંથી આવવાની રાહ જોઈ રહ્યા હતા. શ્રી બલ્લુભાઈએ શ્રી મો.ક. ગાંધીની આઝાદીની લડતની  ચર્ચા ઉપાડીને શ્રી વલ્લભભાઈને આગ્રહ કર્યો કે શ્રી માવલંકર આવી જાય એટલે આપણે સૌ શ્રી ગાંધીને સાંભળવા જઈએ,તો વલ્લભભાઈ નારાજ થઈને બોલ્યા:આ ગાંધી અંગ્રેજોને શું કરી લેવાના?શું ચરખો કાંતવાથી અને સંડાસ સાફ કરવાથી કંઈ આઝાદી મળતી હશે?આપણે કંઈ સમય બગાડવો નથી,બ્રિજની ગેમ ચાલુ જ રાખીએ. શ્રી માવલંકર આવી જતાં શ્રી બલ્લુભાઈએ ફરીથી શ્રી મો.ક.ગાંધીની સભામાં જવા માટે શ્રી વલ્લભભાઈને આગ્રહ કરતાં તેમાં શ્રી માવલંકર પણ સંમત થયા અને ચારેય મિત્રો સભામાં ગયા. કહેવાની જરૂર નથી કે સભાને અંતે ચારેય મિત્રો ગાંધીજીના ચુસ્ત અનુયાયીઓ બની ગયા હતા!

૧૯૨૧માં અસહકારની લડતને પગલે ગાંધીજીના અંગૂલીનિર્દેશથી પ્રોપ્રાયટરી હાઈસ્કૂલનું મુંબઇ યુનિવર્સિટી સાથેનું જોડાણ કાપીને ગૂજરાત વિદ્યાપીઠ સાથે જોડાણ થયું. પણ ગૂજરાત વિદ્યાપીઠ એ સમયે માન્ય યુનિવર્સિટી ન હોઈ વિદ્યાર્થીઓની સંખ્યા દિન પ્રતિદિન ઘટવા લાગી અને છેક ૧૯૨૮માં તો ધો.૫થી ૧૧માં માત્ર ૫૦ વિદ્યાર્થીઓ રહી ગયા. સ્કૂલને ટકાવી રાખવા શ્રી બલ્લુભાઈને પોતાના મોટાભાઇ શ્રી ઠાકોરલાલ પરમોદરાય ઠાકોરના પ્રજાબંધુ પ્રેસમાંથી તેમજ શ્રી દીવાન ગુજરાત પ્રદેશ કોંગ્રેસ સમિતિના સેક્રેટરી હોઈ શ્રી વલ્લભભાઈ પટેલને વાત કરીને કોંગ્રેસમાંથી ઉછીનાં નાણાં લીધાં તો શ્રી બલ્લુભાઈનાં ધર્મ પત્ની શ્રીમતી અતિલક્ષ્મીબહેન તેમજ શ્રી બલ્લુભાઈના સુપુત્ર શ્રી નરેન્દ્રભાઇનાં ધર્મ પત્ની શ્રીમતી સુમનબહેનના અડધોઅડધ દાગીના વેચાઈ ગયા હતા. આની જાણ શ્રી વલ્લભભાઈએ ગાંધીજીને કરતાં ગાંધીજીને સ્કૂલના અસ્તિત્વની ગંભીરતા સમજાતાં ગાંધીજીએ શ્રી દીવાન અને શ્રી બલ્લુભાઈને સાબરમતી આશ્રમમાં રૂબરૂ બોલાવીને કહી દીધું કે સ્કૂલનું પુન:જોડાણ મુંબઇ યુનિવર્સિટી સાથે કરી દો.

૧૯૩૦માં આઝાદીની લડત ચરમ સીમાએ પહોંચતાં અંગ્રેજ સરકાર સ્કૂલની મિલકતો જપ્ત કરી લેશે તેવી ભીતિ સર્જાતાં શ્રી જીવણલાલ દીવાન અને બલ્લુભાઈએ ગાંધીજીની પ્રેરણાથી પોતાની સ્કૂલની સઘળી મિલકતો ધી પ્રોપ્રાયટરી હાઈસ્કૂલ ટ્રસ્ટને સોંપી દીધી.૧૨ માર્ચ,૧૯૩૦એ ગાંધીજીની દાંડી કૂચ આરંભાય તેના થોડાક દિવસ અગાઉ સાબરમતીના પટમાં મળેલી જાહેર સભામાં શ્રી બલ્લુભાઈએ ટ્રસ્ટ ડીડ ગાંધીજીને અર્પણ કર્યું હતું, ત્યારથી ટ્રસ્ટ હસ્તકની બધી શાળાઓનો વહીવટ પબ્લિક ટ્રસ્ટ જ કરે છે.

શ્રી વલ્લભભાઈ પટેલ અમદાવાદ મ્યુનિસિપાલિટીના પ્રમુખ હતા તો શ્રી બલ્લુભાઈ મ્યુનિ. કાઉન્સિલર હતા અને બંને મિત્રો રોજ સવારે જુદી જુદી પોળોમાં પાણીની પરિસ્થિતિ જાણવા જતા હતા તો શ્રી વલ્લભભાઈ રોજ સાંજે  શ્રી બલ્લુભાઈના ખાડિયા સ્થિત નિવાસસ્થાને જતા અને ત્રણેય મિત્રો શ્રી બલ્લુભાઈ, શ્રી દીવાન અને શ્રી વલ્લભભાઈ,સાથે જમીને છૂટા પડતા.

શ્રી બલ્લુભાઈ મુંબઇ વિધાનસભામાં વિધાનસભ્ય પણ થયા હતા તો મુંબઇ યુનિવર્સિટીના  સેનેટ સભ્ય હતા.

૧૯૩૫માં શ્રી બલ્લુભાઈ ઠાકોર, શ્રી જીવણલાલ દીવાન અને શ્રી ગણેશ વાસુદેવ માવલંકરે અમદાવાદની પોળોમાં ફરી ફરીને રૂ.૧૦૦ ઉઘરાવીને અમદાવાદ એજયુકેશન સોસાયટીની સ્થાપના કરી હતી તો ૧૯૩૫માં શેઠ શ્રી અમૃતલાલ હરગોવનદાસ પાસેથી માતબર રકમનું દાન મેળવીને હરગોવનદાસ લખમીચંદ કોલેજ ઓફ કોમર્સની (H L College of Commerce)સ્થાપના પણ કરી હતી.

૨૧-૧-૧૯૩૯એ શ્રી બલ્લુભાઈનું દુઃખદ અવસાન થતાં સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલે સ્વ.બલ્લુભાઈના જયેષ્ઠ પુત્ર શ્રી નરેન્દ્રભાઈને પાઠવેલા વિસ્તૃત શોક પત્રમાં જણાવેલું કે બલ્લુભાઈ ન હોત તો હું જાહેર જીવનમાં પ્રવેશ્યો જ ન હોત અને જાહેર જીવનમાં આટલો સફળ પણ થયો જ ન હોત..

પૂ. મહાત્મા ગાંધીએ શોક સંદેશામાં લખ્યું કે બલ્લુભાઈનો દેહ ગયો પણ તેનાં કાર્યો સદાને સારૂ અમર રહેવાનાં છે. તેમના અણમોલ જીવન મંત્રો હતા:

સ્વમાન ખાતર ફના થતાં શીખજો.
સિંહ થજો,
ઘેટાં ન થશો.

સદગત બલ્લુભાઈને કોટિ કોટિ વંદન….

પ્રકાશ શાહ, Prakash Shah

અડીખમ નાગરિકધર્મનું મુક્ત હાસ્ય

પ્રેરક પંક્તિ
-‘એ તે કેવો ગુજરાતી, જે હોય કેવળ ગુજરાતી!’- ઉમાશંકર જોશી

તેમણે સર્જેલા થોડાક શબ્દો!
દૈત્યકાય ઇમારતવાદ, મીડિયામારી, ચિયરાંગના, ઋણવજનિયાં, વેશનમૂનો’, અનારંભી, અમે-તમારાથી-ચડિયાતા-શાઇ 

ઓપિનિયન પર સરસ લેખ

શ્રી. બીરેન કોઠારીના બ્લોગ ‘Gujarati world ‘ પર તેમના ૭૫ વર્ષની ઉજવણી

નિરીક્ષકના અંકો અહીં વાંચો

દિવ્ય ભાસ્કર પર મૂળ લેખ

 જન્મ

૧૨, સપ્ટેમ્બર – ૧૯૪૦, માણસા ; વતન –

કુટુમ્બ

માતા – ઇન્દુબેન,  પિતા – નવીનચન્દ્ર,

પત્ની – નયના , પુત્રીઓ – ઋતા ( ન્યુ યોર્ક) , રીતિ (દિલ્હી)

શિક્ષણ

મેટ્રિક – સરસ્વતી વિદ્યાલય, મણીનગર,અમદાવાદ

બી.એ./ એમ.એ. – ગુજરાત યુનિ. અમદાવાદ

વ્યવસાય

અધ્યાપન , પત્રકાર, ‘નિરીક્ષક’ના તંત્રી

તેમના વિશે વિશેષ

• પિતૃપક્ષે વેપારનો વારસો – તો માતૃપક્ષે વિધાપ્રીતિનો, સાહિત્યપ્રીતિનો
• વ્યવસાયે ડોક્ટર એવા નાના ડો. ફૂલચંદ મહેતાના મુખેથી ક.મા.મુનશીની નવલકથાઓનાં અનેક પ્રકરણ સાંભળવાનો લહાવો પ્રકાશભાઈને બચપણમાં મળેલો.
• પિતાજીને વ્યવસાય નિમિત્તે અમૃતસરમાં રહેવા જવાનું બન્યું. આ કારણે આરંભના ચારેક વરસ પ્રકાશભાઈનું બાળપણ અમૃતસરમાં વીત્યું.
• અમૃતસર પછી વડોદરામાં નોકરીની તક મળતાં આખો પરિવાર સ્થાયી થવા માટે ત્યાં આવ્યો. અહીં તેમનાં માતા ઇન્દુબેન તેમ જ શિક્ષક રમણભાઈ ક્ષત્રિયને કારણે પ્રકાશભાઈની વાંચનરુચિને યોગ્ય દિશા મળી.
• ૧૯૫૦માં ફરી એક વાર સ્થળાંતર થયું અને આખો પરિવાર આવી વસ્યો અમદાવાદમાં.
• ડો. સર્વપલ્લી રાધાકૃષ્ણનનું પુસ્તક ‘ધ હિન્દુ વ્યૂ ઓફ લાઈફ’, ગાંધીજીનું ‘હિંદ સ્વરાજ’ અને રવીન્દ્રનાથ ટાગોરનું ‘સ્વદેશી સમાજ’ – આ ત્રણેય પુસ્તકોએ ખૂબ પ્રભાવિત કર્યા.
• આ જ ગાળામાં પુરુષોત્તમ માવળંકરે શરૂ કરેલા લાસ્કી ઇન્સ્ટિટ્યૂટમાં યોજાતાં ચર્ચાસત્રોમાં પ્રકાશભાઈની હાજરી નિયમિત બની. મહાગુજરાતના આંદોલન વખતેય તેમને ઈન્દુચાચાનાં જોશીલાં ભાષણ સાંભળવા ગમતાં, પણ ચન્દ્રકાન્ત દરૂ અને જયંતી દલાલની મુદ્દાસર અને વાસ્તવદર્શી રજૂઆત વધુ આકર્ષતી.
• શાળાકાળ દરમિયાન અન્ય એક શિક્ષક હરિશ્ચંદ્ર પટેલ દ્વારા પ્રકાશભાઈને રાષ્ટ્રીય સ્વયંસેવક સંઘ સાથે પણ જોડાવાનું બન્યું.
• છ વર્ષ અમદાવાદમાં અધ્યાપન
• સરદાર પટેલ યુનિવર્સિટી’ દ્વારા તૈયાર થઈ રહેલા ગુજરાતી જ્ઞાનકોશ ‘જ્ઞાનગંગોત્રી’ શ્રેણીમાં ભોગીલાલ ગાંધીની સાથે જોડાયા.
• ૧૯૭૫ માં કટોકટી બાદ દસ મહિના જેલવાસ.
• જનસત્તા અને નૂતન ગુજરાતમાં પત્રકાર
• ‘સમયના ડંકા’ કોલમમાં સાપ્રત સમસ્યા પર ચિંતન – એ કોલમ ઘણી પ્રચલિત બની.
• જનસત્તાની વડોદરા આવૃત્તિના નિવાસી તંત્રી
• ટાઈમ્સની ગુજરાતી આવૃત્તિમાં થોડોક વખત
• ૧૩ વર્ષ  સમકાલીન, ગુજરાત મિત્ર અને ગુજરાત ટુડે માં કટાર લેખન
• અખંડ આનંદના પુનર્જન્મમાં સક્રીય ફાળો
• ૧૯૯૨ – નિરીક્ષક પખવાડિકનું નવનિર્માણ અને તેના તંત્રી
• ગુજરાતી સાહિત્ય પરિષદમાં ચૂંટાઈને ઘણી વખત સભ્ય.
• દિવ્ય ભાસ્કરમાં કોલમ લેખનને કારણે વ્યાપક સમૂહ સુધી પહોંચ્યા.
  

રચનાઓ

સાભાર

દિવ્ય ભાસ્કર

શ્રી. કાન્તિ ભટ્ટ હવે સ્વર્ગસ્થ છે.

જાણીને બહુ જ દુઃખ થયું કે, જાણીતા પત્રકાર, લેખક અને ચિંતક શ્રી. કાન્તિ ભટ્ટ અવસાન પામ્યા છે.
તેમનો પરિચય સુધારા વધારા સાથે અહીં …

સ્વ. કાન્તિ ભટ્ટ

કાન્તિ ભટ્ટ, Kanti Bhatt

“ડોશી નવરી પડે એટલે દળવા બેસી જાય,
એમ હું લખવા બેસી જઉં છું”
”મારી જાતને પીરસણિયો અથવા પોસ્ટમેન માનું છું.”
“મારો આત્મા ભટકતો હોય તેવું લાગે છે.”
#  મુલાકાત

# વિકિપિડિયા પર

# ‘ ખબર છે?’ પર એક સરસ લેખ

# શ્રી. સૌરભ શાહના ફેસબુક પાનાં પરથી સંસ્મરણો

# રીડ ગુજરાતી પર એક લેખ

# ‘મિડ ડે’ પર એક લેખ

# સ્પીક બિન્દાસ સાથે ( વિડિયો) 

____________________________

ઉપનામ

24 જેટલા (!) , પૌલોમી, શશીધર સરોજ, નીલેશ કંપાણી, પ્રેમ ભાટીયા, ડો. શ્યામ વેદ , બચુમામા , મેહુલ ભટનાગર , સિધ્ધાર્થ શાહ , ચન્દ્રગુપ્ત મૌર્ય, મયૂરી શાહ વિ.

જન્મ

15 જુલાઇ – 1931 સચરા – ભાવનગર ; વતન – ઝાંઝમેર

અવસાન

૪, ઓગસ્ટ, ૨૦૧૯, કાંદિવલી, મુંબઈ

કુટુમ્બ

• માતા – પ્રેમ કુંવર બેન ; પિતા – હરગોવિન્દભાઇ
• ચાર ભાઇ અને ત્રણ બહેનો,
• 1965 (?) પ્રથમ લગ્ન રંજન સાથે, 1977 – છૂટાછેડા , 1979– 26 વર્ષ નાની શીલા સાથે બીજા લગ્ન
• પુત્રી – શક્તિ

અભ્યાસ

1952– બી. કોમ. – એમ. એસ. યુનિ. વડોદરા

વ્યવસાય

• સ્નાતક થયા બાદ થોડોક વખત ભાવનગર મ્યુનિ. માં નોકરી,
• તબિયત બગડતાં 1954– ઉરૂલી કાંચન આશ્રમમાં સેવક તરીકે
• 9 વર્ષ પીનાંગ – મલાયેશીયા માં કાકા સાથે વેપારમાં
• 1966 થી – પત્રકાર

મૂખ્ય કૃતિઓ

?

જીવન ઝરમર

• મહુવાની હાઇસ્કૂલમાં અખાડાના મેગેઝીન ‘ ઝણકાર’ ના તંત્રી,
• 1955 બાદ- સાત વખત ભારત થી મલાયેશીયા સ્ટીમરમાં મુસાફરી ;
• 1966 થી મુંબાઇમાં પત્રકારત્વ,
• 1967 – ‘વ્યાપાર’માં સબ એડીટર, પછી ચિત્રલેખા, મુંબાઇ સમાચાર, જનશક્તિ, સંદેશ, યુવા દર્શન, જનસત્તા વિ. ઘણા મેગેઝીનોમાં લખાણ,
• 1977- કેન્યામાં થોડો વખત કામ,
• લેખનની શરૂઆત ટૂંકી વાર્તાથી
• ટૂંકા વાક્યો તેમની વિશેષતા, અભણ પણ વાચાળ માતા અને શીઘ્ર કવિ પિતાની અસર તેમની શૈલીમાં,
• પી.ડી. ઓસ્પેન્સ્કી ના પુસ્તક “ The psychology of man’s possible evolution” ની જીવન પર ઘણી અસર
• અનેક વિષયો પર લખેલું છે
• તેમણે લીધેલા ઇન્ટરવ્યુ ન વાંચ્યા હોય તેવો ભાગ્યે જ કોઇ ભણેલો ગુજરાતી હશે
• અન્વેષણાત્મક પત્રકારિત્વ ( Investigative Jounalism) માં તેમનું મહાન પ્રદાન

સન્માન

75 મી વર્ષગાંઠે જુલાઇ – 2006 માં મુંબાઇમાં જાહેર સન્માન

સાભાર

મનીષા જોશી- રિડીફ.કોમ, મહેન્દ્ર ઠાકર

રમેશ પટેલ ( પ્રેમોર્મિ), Ramesh Patel ( Premormi )

વિવિધ ક્ષેત્રોમાં વીરલ પ્રદાન કરનાર,  સદા યુવાન અને કર્મઠ પ્રતિભા

દસ વર્ષની ઉમરથી યોગના સાધક અને આયુર્વેદિક સારવાર પદ્ધતિના હિમાયતી

# જીવન સૂત્ર –

જય સચ્ચિદાનંદ

# તેમની વેબ સાઈટ 

# સખી રે, મારી તું તો પતંગ ને હું દોર
કાપી ના કાપે એવી જોડ.

# લય સ્તરો પર 

# ‘ગુજરાતી કવિતા અને ગઝલ’ પર 

# ફેસબુક પર

https://www.facebook.com/Premormi

---

બૈજુ બાવરા – તાના રીરી હોલમાં

જન્મ

• ૧૮, સપ્ટેમ્બર – ૧૯૩૬, રંગૂન, મ્યાંમાર ( બર્મા)

કુટુમ્બ

• પિતા – ભાઈલાલ; માતા – કમળા
• પત્ની – સ્વ. ઉષા; પુત્ર – કલ્પેશ

અભ્યાસ

• ૧૯૫૪– મેટ્રિક ( એસ. પી. વિદ્યાલય – નાસિક)
• ૧૯૫૮ – એમ.એસ.સી.(મિકે. એન્જિ.)  – વેસ્ટ બ્રોમવિચ યુનિ. – બર્મિન્ગહામ

વ્યવસાય

• હોટલ માલિક
• સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમોનું આયોજન/ સંચાલન

યુવાન ઉમરે

This slideshow requires JavaScript.

તેમના વિશે વિશેષ

• બીજા વિશ્વ યુદ્ધ વખતે જાપાનના આક્રમણના કારણે, વતન કરમસદમાં  કામચલાઉ સ્થળાંતર
• ૧૯૫૪ – રંગૂનમાં એશિયાટિક ક્રિકેટ ક્લબ સ્થાપી.
• નાસિકમાં ખાસ મિત્રની સંગતથી સંગીત સૂઝ કેળવી.
• ૧૯૫૭ – લન્ડન જવા પ્રયાણ, થોડોક વખત નોકરી કરી
• ૧૯૬૦ – ઇન્ડિયા કોફી હાઉસ, ‘પાર’ ટ્રાવેલ એજન્સી અને ઇન્ડિયા એમ્પોરિયમથી ધંધાની શરૂઆત ( લન્ડનમાં શાકાહારી આહાર માટેની પહેલી રેસ્ટોરન્ટ)
• ૧૯૬૧ – ‘નવકલા’ ભારતીયો માટેની સાંસ્કૃતિક / સામાજિક સંસ્થાની સ્થાપના, જે હાલમાં પણ લન્ડનમાં કાર્યરત છે.
• ૧૯૬૫ – એક મિત્રની સાથે ‘શરૂણા’ હોટલની શરૂઆત
• ૧૯૭૪ – પોતાની માલિકીની ‘મંદિર’ રેસ્ટોરન્ટની શરૂઆત; તેની સાથે ‘રવિશંકર’ હોલની પણ શરૂઆત આયુર્વેદિક સારવાર માટે લન્ડનમાં ‘કુશળ’ ક્લિનિક ની શરૂઆત
• ૧૯૮૦ – ૮૫ અમેરિકાના ફ્લોરિડા રાજ્યના ગેઈન્સ વિલે ખાતે શાકાહારી હોટલ
• લન્ડનમાં ૧૦૦ થી વધારે સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમો યોજ્યા
• ૨૦૦૨ – પત્નીના અવસાન બાદ લન્ડનની બધી પ્રવૃત્તિઓ સંકેલી કરમસદમાં પાછા ફર્યા. મોટું નવું મકાન બનાવી તેમાં નરસિંહ મહેતા/ તાના રીરી હોલમાં બિન ધંધાદારી સાંસ્કૃતિક પ્રવૃત્તિઓ અને આયુર્વેદિક સારવાર
• ૨૦૦૪ – ગુરૂદેવ ટાગોરના શાંતિનિકેતનમાં ‘પ્રેમોર્મિ’ કવિ તરીકે સન્માન
• તેમના કાવ્ય સંગ્રહ ‘હૃદય વીણા’ નો અનેક ભાષાઓમાં અનુવાદ થયો છે.

તેમણે દોરેલ એક ચિત્ર

હોબીઓ

• કવિતા, સંગીત, પ્રવાસ, ચિત્ર, નાટક, નૃત્ય, અભિનય, યોગ, વૈદક, પ્રાકૃતિક ચિકિત્સા

રચનાઓ

• કવિતા – હૃદયગંગા, કાવ્યપિયૂષિની, ઝરમર ઝરમર, વૈખરીનો નાદ, હું,
  ગીત મંજરી ( હિન્દી)
• રસોઈકળા – Mandir Ayurvedic cook book

સન્માન

• ‘ઉત્સવ એવોર્ડ’ નવી દિલ્હી
• જ્ઞાનેશ્વર એવોર્ડ, પૂના
• શાન્તિ નિકેતન, કલકત્તામાં સન્માન
• ગુજરાત ગૌરવ એવોર્ડ – લન્ડન અને બીજા અનેક સ્થાનિક એવોર્ડો

---

કવિ રમેશ પટેલ ‘પ્રેમોર્મિ’ ને

કહોને કોણ છે એવા ઘણો આનંદ આપે છે,
મળોજ્યાં એમને ત્યારે ખભાપર હાથ રાખે છે.

નથી ભૂલી શકાવાના તમારા હોલ ને કાર્યો,
ભલેને દૂર રહેશે પણ હ્રદયની પાસ લાગે છે.

કવિતા હોય કે સંગીત, નર્તન હોય કે ભાવક,
બધાને ભાવથી સરપાવ આપીને નવાજે છે.

નથી એ સંતથી ઓછા, કળાના ભેખધારી છે,
નદી વૃક્ષો પહાડો ને ઝરણની જાત માને છે.

પનોતા પુત્રમાતાના, મહામાનવ છો ધરતીના,
ફરી આવી મળો અમને તમારી ખોટ સાલે છે.

તમે સાગર સમા પ્રેમી, તમારું નામ ‘પ્રેમોર્મિ’,
તમારાં ગીત ને કાવ્યો બધા સાક્ષર વખાણે છે.

તમારા નામમાં રમતા રહે છે, ઈશ ને માધવ,
તમોને ‘સાજ’ના વંદન, નમી મસ્તક ઝૂકાવે છે.

-‘સાજ’ મેવાડા