બેફામ, Befam

#    “રડ્યા ‘બેફામ’ સૌ મારા મરણ પર એ જ કારણથી,
હતો મારો જ એ અવસર ને મારી હાજરી નહોતી.”

#     ” ‘બેફામ’ તો યે કેટલું થાકી જવું પડ્યું?
નહીં તો જીવનનો માર્ગ છે, ઘરથી કબર સુધી.”

#  ” આ બધા ‘ બેફામ’ જે આજે રડે છે મોત પર,
એ બધાંએ જિંદગી આખી રડાવ્યો છે મને.”

#    “ખુદા તારી કસોટીની પ્રથા સારી નથી હોતી,
જે સારા હોય છે તેની દશા સારી નથી હોતી.”

” તબીબો પાસેથી હું નીકળ્યો દિલની દવા લઇને
જગત સામે જ ઊભેલું હતું દર્દો નવા લઇને.”

” વિશ્વમાં ‘બેફામ’ ભૂલાઇ જવા તૈયાર છે.
એ કહે જો આટલું કે યાદ ‘બરકત’ છે મને.” – નામ અને ઉપનામ સાથે !

” કોણ જાણે મુજ હૃદયના ભાવને?
કોણ જાણે તુજ વિના? બતલાવને. ” – ચૌદ વર્ષની ઉમ્મરે સામાયિકમાં છપાયેલી પહેલી ગઝલનો મક્તા.

” વીરાણી વાંકડા
બહાર પહોળા ને ઘરમાં સાંકડા” – બાળક બરકતની રચના !

# રચનાઓ           –    1     –     :     –    2    –         :          –   3   –        :    –  4   –        :     –    5     –

# સાંભળો              –    1    –      :     – 2 –               :          –   3   –       :    –   4   – 

_____________________________________________

એક સરસ ઈ-બુક ( ચિત્ર પર ‘ક્લિક’ કરો )

નામ

• બરકત ગુલામહુસેન વિરાણી

જન્મ

• 25- નવેમ્બર – 1925 ; ધાંધળી (શિહોર) ; વતન – ભાવનગર

અવસાન

• 2 – જાન્યુઆરી, 1994 ; મુંબાઇ

અભ્યાસ

• પ્રાથમિક અને માધ્યમિક – ભાવનગર

જીવન ઝરમર

• છઠ્ઠા ધોરણમાં આવ્યા ત્યારે ચિત્રકળા પર સારો હાથ બેઠો હતો
• ત્યારથી જ કાવ્ય લખવાની શરૂઆત કરી
• કિસ્મત કુરેશીની પ્રેરણા; ‘બેઝાર’ અને ‘બેફામ’ બે ઉપનામ તેમણે સૂચવ્યા ; છેવટે ‘બેફામ’ બન્યા
• સંસ્કૃત અને અરબી પિંગળ તેમની પાસેથી શીખ્યા
• ભાવનગરમાં પહેલી વાર મુશાયરામાં ભાગ લીધો
• ખૂબ ભણી ડીગ્રીઓ મેળવી પ્રોફેસર થવાની અભિલાષા
• 1942 – ની ચળવળમાં મેટ્રીકમાં હતા ત્યારે ભાગ લીધો અને શિક્ષણને તિલાંજલિ આપી.
• 1945 – ‘શયદા’ ના કહેવાથી મુંબાઇ આવ્યા
• એક વર્ષ બાદ ‘મરીઝ’ ના આશિષ મળ્યા
• એક મુશાયરામાં ભાગ લેતાં ઓલ ઇન્ડીયા રેડીયોના કેન્દ્ર સંચાલક શ્રી. ઝેડ. એ. બુખારી ના સંપર્કમાં આવ્યા અને તેમણે રેડીઓ સ્ટેશન પર નોકરી અપાવી
• ત્યારથી કુશળ અભિનેતા અને નાટ્યકાર તરીકે ત્યાં જ નોકરી કરી.
• 1952 – શયદાની મોટી દીકરી રૂકૈયા ( મુકદ્દરા ) સાથે લગ્ન
• મુશાયરાઓમાં મોહક તરન્નુમમાં લાક્ષણિક રજુઆત કરતા
• મક્તામાં ‘મરણ’ એ તેમની વિશેષતા

રચનાઓ

• કાવ્ય સંગ્રહો – માનસર, ઘટા, પ્યાસ, પરબ

સાભાર

• પ્રવીણચન્દ્ર કસ્તુરચન્દ શાહ