જોસેફ મેકવાન, Joseph Macwan

‘પરીક્ષાઓમાં પ્રથમ નંબર લાવનાર જીવનના ક્ષેત્રમાં પ્રથમક્રમાંક નથી લઈ શકતા. ત્યાં તો સાચી નિષ્ઠા, પરિશ્રમ પ્રત્યેની શ્રદ્ધા અને ફરજ પ્રત્યેનો ઈમાનદારીભાવ અને પ્રેમ જ વિરાજતાં હોય છે. જીવનમાં સંતોષ સહિતનો આ શ્રમ, જિંદગીની પરમ ઉંચાઈ છે. આ પ્રકારની કેળવણી એ જ જીવનની સાચી કેળવણી છે. જે આ રીતે જીવ્યા એમણે જ જીવનને ખરી રીતે માણ્યું કહેવાય. ’

” જો તોકૌ કાંટા બુવૈ , તાહિ બોવ તૂ ફૂલ.”
– તેમનું પ્રેરક અવતરણ

” જોસેફ આંગળિયાતને નહીં પણ આંગળિયાત જોસેફને ઉજાગર કરે છે.”
– ઉમાશંકર જોશી

–

#   રચના :     એક બ્લોગ પર :    આંગળિયાત વિશે

# તેમના નિકટના સંબંધી શ્રી. જગદીશ ક્રિશ્ચિયનના બ્લોગ પર

__________________________________________

સમ્પર્ક ‘ચન્દ્રનિલય’ , ઝેવિયર્સ રોડ, આણંદ – 388 001  ફોન –  24486

જન્મ

• 9 – ઓક્ટોબર, 1936 ; ત્રણોલ જિ. ખેડા
• વતન – ઓડ તા. આણંદ

અવસાન

• 28 માર્ચ-2010 ; અમદાવાદ

કુટુમ્બ

• માતા – હીરાબેન ; પિતા – ઇગ્નાસ ( ડાહ્યાભાઇ )
• પત્ની – રેગીના ( લગ્ન – 1955 ) ; સંતાનો – ચાર પુત્ર , ચાર પુત્રી

અભ્યાસ

• એમ.એ. ; બી.એડ.

વ્યવસાય

• અધ્યાપન

જીવનઝરમર

• સર્વ પ્રથમ મૌલિક પ્રકાશન – ગેંગડીના ફૂલ
• રચનાઓની પ્રેરણા – વ્યથામઢ્યો અતીત અને શોષિત સમાજ
• ‘આંગળિયાત ‘ – ગુજરાતીની પ્રથમ દલિત  નવલકથા , જેનું અનેલ ભાષાઓમાં ભાષાંતર થયું છે.
• ભવાટવિ, તીર્થ સલિલ, નદી નદીનાં વહેણ જેવી કટારોના લેખક

શોખ

• શાસ્ત્રીય સંગીત, પ્રવાસ
• હાર્મોનીયમ વગાડી શકે છે.

મુખ્ય રચનાઓ –   11

• નવલકથા –  આંગળિયાત, મારી પરણેતર, લક્ષ્મણની અગ્નિપરીક્ષા,
• વાર્તા –  વ્યથાનાં વીતક, વ્હાલનાં વલખાં

લાક્ષણિકતા

• દલિત સમાજની જેવી બોલાય છે , તેવી જ બળૂકી અને તળપદ ભાષા
• વિપુલ લેખન, સનસનાટીભરી ઘટનાઓ, અને આંચકો આપે તેવા આદર્શવાદી સંત પાત્રો અને સામા છેડાના શાયલોક શેતાન શાં ચરિત્રોની સમ્મિશ્ર મિલાવટ
• તેમની ઘણી રચનાઓ કથારૂપે આત્મકથાનક છે.

સન્માન

• ગુજરાત સાહિત્ય અકદમીના ત્રણ પુરસ્કાર
• 1985 – ગુજરાત સાહિત્ય પરિષદના બે પુરસ્કાર
• 1987 – ક.મા.મુન્શી એવોર્ડ
• 1989 – આંબેડકર એવોર્ડ
• 1989 – સાહિત્ય અકાદમી , દિલ્હીનો પુરસ્કાર

સાભાર

• સાક્ષરનો સાક્ષાત્કાર – રાધેશ્યામ શર્મા, રન્નાદે પ્રકાશન