મોહનલાલ પટેલ, Mohanlal Patel

“ લઘુકથા જીવનના એક જ સંદર્ભને સ્પર્શે છે, જે એના કેન્દ્રરૂપ પેલા સિચ્યુએશન સાથે સીધો સંકળાય છે; અને બીજા સંદર્ભો તો સિચ્યુએશનના પૂરક અંશો જ હોય છે.”

પ્રેરક અવતરણ……. “ મન તણો ગુરુ મન કરશે, તો સાચી વસ્તુ જડશે.”

“To start a story still scares me to death.” – Steinbeck

“… પ્રોફેસર થવાની મોહિની ખંખેરી નાંખી, પોતાના સમાજમાં ઊછરતાં બાળકો વચ્ચે જઈને તેઓ બેઠા છે.” – ઉમાશંકર જોશી.

———————————————–

સમ્પર્ક

• ૫૦૧/૨૧, સત્યાગ્રહ છાવણી, સેટેલાઈટ રોડ, અમદાવાદ, ૩૮૦ ૦૫૪

જન્મ

• ૨૫, એપ્રિલ, ૧૯૨૭, પાટણ

કુટુમ્બ

• માતા- જેઠીબેન, પિતા – બાબાઈદાસ
• પત્ની- હીરાબેન ( લગ્ન- ૧૯૪૫, કહોડા- સિદ્ધપુર)
• સંતાન – ચાર

શિક્ષણ

• ૧૯૪૩ – મેટ્રિક
• ૧૯૪૭ –  ઈતિહાસ અને અર્થ શાસ્ત્ર સાથે મુંબાઈ યુનિ.માંથી બી.એ.
• ૧૯૫૫ – ગુજરાત. યુનિ.માંથી બી.એડ
• ૧૯૬૧ – ગુજરાતી અને સંસ્કૃત વિષયો સાથે એમ.એ.
• રાષ્ટ્રભાષા રત્ન

વ્યવસાય

• અધ્યાપન,ખાસ તો કડીના સર્વ વિદ્યાલયમાં.

જીવન ઝરમર

• ૧૯૫૦ માં અમદાવાદની સાહિત્યિક આબોહવા અને ૧૯૬૧માં અમદાવાદની આર્ટ્સ કોલેજમાં અધ્યાપન કાર્ય છોડી કડીની શાળામાં પુનરાગમન.
• ઉમાશંકર જોશી સાથે ગાઢ મૈત્રી
• ભોળાભાઈ પટેલ એમના શિષ્ય હતા. – “નો સ્ટડી વિધાઉટ કડી!”
• કડીના સર્વ વિદ્યાલયના વડા તરીકે નિવૃત્ત
• ગુજરાતી સાહિત્યમાં લઘુકથાના પ્રખર પુરસ્કર્તા.
• નેશનલ જ્યોગ્રોફિક મેગેઝિનના આશક
• સર્વપ્રથમ ટૂંકી વાર્તા ‘બહાદર’ ૧૯૪૯, સપ્ટેમ્બરના ‘નવચેતન’માં પ્રકાશિત થઈ.
• પ્રિય ફિલ્મ ‘Blood and sand’ ; પ્રિય નાટક ‘ અમે બરફનાં પંખી’
• આકાશવાણી પર ઘણા કાર્યક્રમો આપ્યા છે.
• ભારત ઉપરાંત અમેરિકા, કેનેડામાં ઘણી વખત પ્રવાસ કર્યો છે.

અન્ય શોખ

• ચિત્રકળા, શાસ્ત્રીય વાદ્યસંગીત

રચનાઓ

• નવલકથા– હેતનાં પારખાં, અંતિમ દીપ, સાંજ ઢળે, નયન શોધે નીડ, શમણાં ન લાગે હાથ, ટહૂકે પંખી કોઈ ઘટામાં, રણમાં છાઈ શ્યામ ઘટા, ભાસ- આભાસ
• વાર્તાસંગ્રહ – હવા તુમ ધીરે બહો, વિધિનાં વર્તુળ, ટૂંકા રસ્તા, મોટી વહુ, પ્રત્યાલેખન, ક્રોસરોડ
• લઘુકથા સંગ્રહ – ઝાકળમાં સૂરજ ઊગે
• વિવેચન– ટૂંકી વાર્તા – મીમાંસા

સન્માન

• ૧૯૮૪- શ્રેષ્ઠ શિક્ષક તરીકેનો ગુજરાત રાજ્યનો એવોર્ડ

સાભાર

• સાક્ષરનો સાક્ષાત્કાર – ભાગ -૨ ,રાધેશ્યામ શર્મા