બંસીધર શુકલ -Bansidhar Shukla

પ્રેરક અવતરણ

“આપણે પ્રકૃતિના અંશ છીએ, એટલે સ્વાભાવિકતાથી વિવેકપુરઃસર જીવન જીવવાથી સુખ અને શાંતિનો અનુભવ થાય છે.”

તેમના વિશે…

• ‘સર્વવિષય વખારી’
• ‘સરકારી, અર્ધ સરકારી, સ્વૈચ્છિક સંસ્થાઓ અને વ્યક્તિઓ દ્વારા જાકારો છતાં જ્ઞાન સંવર્ધન અને વ્યાપની પ્રવૃત્તિ એકલે હાથે ચાલુ રાખનાર કર્મઠ, સદા યુવાન, સાચા સારસ્વત.’

– રાધેશ્યામ શર્મા

તેમણે જવાબ આપેલા કેટલાક અદ્‍ભૂત પ્રશ્નો – ( નોન ગુગલી !)  

• શેતરંજની રમતની શોધ કોણે કરેલી?
• અકબરના દરબારના ‘ નવ રત્નો’ કયા?
• માફિયાઓની કાર્યપ્રણાલિ કેવી હોય છે?
• દસ અબજ પછીની સંખ્યાનાં નામો?
• જગતનું સૌથી મોટું પક્ષી કયું?

——————————————————

સમ્પર્ક

• ૬, જીવન સૌરભ, નારાયણનગર રોડ, પાલડી, અમદાવાદ.
• ટેલિ.નં.

• ઘર – (૦૭૯)- ૨૬૬૩ ૯૫૫૭
• મોબાઈલ – ૯૪૨૯૧ ૨૮૫૩૫

ઉપનામ

• ચિત્રગુપ્ત, હરિહર, રાહુ, ફ્રેન્ક વ્હાઈટ

જન્મ

• ૩૦, ઓક્ટોબર – ૧૯૩૧, અમદાવાદ
• મૂળ વતન – રૂપાલ, ગાંધીનગર જિ.

કુટુમ્બ

• માતા – પ્રસન્નબેન હરગોવિંદરાય પાઠક, પિતા– છગનલાલ હરનારાયણ શુકલ
• પત્ની – સંજુલા સોમાભાઈ ત્રિવેદી( લગ્ન – ૧૯૫૬); દિકરીઓ – કાશ્મીરા, ઉલ્કા, પૂર્ણા

શિક્ષણ

• પ્રાથમિક – બાળમંદિર, ખમાસા, અમદાવાદ; મ્યુનિ. શાળા, ખાડિયા;
• માધ્યમિક – પ્રોપ્રાયટરી હાઈસ્કૂલ , કાંકરિયા, અમદાવાદ
• બી.કોમ. ( એચ.એલ. કોમર્સ કોલેજ, અમદાવાદ )
• એલ.એલ.બી. (એલ.એ. શાહ લો કોલેજ, અમદાવાદ)

વ્યવસાય

• અમદાવાદમાં કોમર્શિયલ આર્ટિસ્ટ તરીકે શરૂઆત,
• ૧૯૬૧-૧૯૯૪ – એલ.આઈ.સી.માં
• ૧૯૯૪-૨૦૦૯ – ગુજરાતી વિશ્વકોશમાં નિષ્ણાત તરીકે સેવા

તેમના વિશે વિશેષ

• શાળાકાળમાં ગુજરાતી હતલિખિત માસિક ‘તરૂણ’ નું સંચાલન.
• ૧૯૪૭  – ગુજરાતી માસિક ‘ બાલમિત્ર’ – આનંદમાં પહેલી પ્રકાશિત  વાર્તા ‘કુસંપનું પરિણામ’
• પહેલું પ્રકાશિત પુસ્તક ‘ વાહન વ્યવહાર’
• શરૂઆતમાં મ્યુનિ. દીવા નીચે ફૂટપાથ પર બેસીને પણ લેખન કાર્ય કરેલું છે.
• ૧૯૫૫ થી – ‘નવચેતન’ માસિકમાં ‘ જનરલ નોલેજ’ અને ‘ સવાલ જવાબ’ કટારના સંચાલક – એક જ કટારમાં સાતત્ય માટે રાષ્ટ્રિય રેકર્ડ
• ‘ધર્મ સંદેશ’ અને ‘ધર્મલોક’ માં પ્રશ્ન –ઉત્તર વિભાગનું સંચાલન.
• ગુજરાતી દૈનિકોમાં અનેક લેખો છપાયા છે.
• ૧૯૭૭થી – રેડિયો પર અનેક વાર્તાલાપ
• કટાક્ષ ચિત્રકાર ( કાર્ટૂનિસ્ટ) તરીકે પણ જનસત્તામાં
• અનેક સંસ્થાઓમાં વિવિધ વિષયો પર વ્યાખ્યાનો આપેલાં છે; અને સામાન્ય જ્ઞાન વિષયક અનેક સેમિનારોમાં વક્તા તરીકે ભાગ લીધેલો છે.
• સર્જનમાં પ્રેરણામૂર્તિ – વોલ્ટ ડિઝની
• અંગત પુસ્તકાલયમાં ૨૦૦૦ થી વધારે પુસ્તકો
• જાતે પાઠપૂજા કરતા નથી, અને બાધા આખડીમાં માનતા નથી. પણ શ્રદ્ધાળુઓ તરફ વિરોધ નહીં.
• બે પુત્રીઓનાં લગ્ન અત્યંત સાદગીથી કર્યાં.

હોબીઓ

• ગાયન,હાર્મોનિયમ વાદન, ચિત્રકામ, ટપાલ ટિકીટ સંગ્રહ, સિક્કા સંગ્રહ વિ.

રચનાઓ

• સામાન્ય જ્ઞાન, વ્યક્તિ પરિચય વિ. વિષયોને લગતાં ૫૧ પુસ્તકો
• માહિતી – જ્ઞાન સંહિતા, પ્રસન્નિકા જ્ઞાનકોશ ભાગ  ૧ – ૧૦ , પૌરાણિક ચરિત્ર કોશ, વાહન વ્યવહાર,ધ્વજ પરેડ, માનવ અજાયબીઓ, મગજ માપો, પરમાણુ, ટેલિફોન, ટેલિવિઝન અને આવી ઘણી બધી પરિચય પુસ્તિકાઓ
• ભજન / ભક્તિ સંગ્રહ – મંજુલ સ્મરણાંજલિ,
• નવલકથા – સમર્પિતા
• વાર્તા – મંદિરનાં બારણાં ઉઘાડો

સન્માન

• ૧૯૫૫ – ઝગમગ ચન્દ્રક
• ૧૯૭૦ – નવચેતન ચન્દ્રક
• ૧૯૭૮– અમદાવાદ ઔદિચ્ય સહસ્ત્ર જ્ઞાતિ દ્વારા વિશેષ સન્માન
• ૧૯૮૦– સંસ્કાર પરિવાર, વડોદરા એવોર્ડ
• ૧૯૮૮ – ગુજરાત રાજ્યનો પુરસ્કાર – જ્ઞાન સંહિતા માટે
• ૧૯૯૮ – ગુજરાતી વિશ્વકોશ દ્વારા સન્માન
• ૨૦૦૬ – વિનુભાઈ રાવળ સમાજ સેવા પુરસ્કાર
• ૨૦૦૬ – બાળસાહિત્ય એકેડેમી ચન્દ્રક

સાભાર

• શ્રી. ભરત જાની
• સાક્ષરનો સાક્ષાત્કાર, ભાગ -૬ , રાધેશ્યામ શર્મા