મોરારજી દેસાઇ, Morarji Desai

REVISED

“One should act in life according to truth and one’s faith.”

“મને રીંગણ બટાટાની જેમ ફેંકી દીધો!”

# પુસ્તક   # જીવનઝાંખી — 1  # — 2

# એક સરસ લેખ

# વિકિપિડિયા પર 

---

તેમની સાથે એક ઇન્ટરવ્યુ –

ઉપનામ

• ‘સર્વોચ્ચ’

જન્મ

• ફેબ્રુઆરી 29, 1896; ભદેલી (વલસાડ નજીક)

અવસાન

• એપ્રિલ 10, 1995

કુટુમ્બ

• માતા– વિજયાબેન(ઉર્ફે મણીબેન), પિતા- રણછોડજી દેસાઇ (શિક્ષક)
• પત્ની – ગજરાબેન ( લગ્ન – ૧૯૧૧) ; પાંચ સંતાનો – એક પુત્ર (કાંતિલાલ) અને એક પુત્રી હજી હયાત છે.

અભ્યાસ

• 1918- બી.એ. – મુંબઇ યુનિ.

વ્યવસાય

• શરૂઆતમાં 12 વર્ષ મુંબઇમાં ડેપ્યુટી કલેકટર તરીકે સરકારી નોકરી
• બ્રૂહદ મુંબાઈ  રાજ્યના મુખ્ય મંત્રી
• જવાહરલાલ નહેરૂના પ્રધાનમંડળમાં નાણાં મંત્રી
• 1977-79 – ભારતના ચોથા પ્રધાનમંત્રી-(ભારતના સૌથી મોટી ઉમ્મરના વડાપ્રધાન – 82 વર્ષના)

જીવન ઝરમર

• પિતાના સંસ્કાર મુજબ કોઇ પણ સંજોગોમાં સત્ય અને પુરુષાર્થને વળગી રહેવાના આગ્રહી
• કટ્ટર ગાંધીવાદી; આઝાદીના લડતના લડવૈયા
• અંગ્રેજો સામેની 1930ની આઝાદીની લડતમાં ગાંધીજી સાથે સક્રિય;  ‘ભારત છોડો’ની ચળવળ દરમ્યાન જેલની સજા; ભારતની આઝાદી માટે કુલ દસ વર્ષ જેલ ભોગવેલી
• આઝાદી મળ્યા પછી પણ રાજકીય ક્ષેત્રે ઘણા સક્રીય રહેલા
• 1952માં મુંબઇના મુખ્યમંત્રી તરીકે ચુંટાયેલા
• સુવર્ણ કન્ટ્રોલ એક્ટના કારણે પ્રજામાં ઘણા અપ્રિય થયેલા
• પહેલાં કોંગ્રેસ પક્ષના સભ્ય હતા, પરંતુ 1969માં રાજીનામું આપી વિરોધી પક્ષમાં જોડાયા હતા
• ઇ ન્દીરા ગાંધીએ લાદેલી કટોકટી દરમ્યાન કારાવાસમાં
• ઘણા લાંબા સમય સુધી ગુજરાત વિદ્યાપીઠના કુલપતિ
• એમણે જાહેર કર્યુ હતું કે એમની છેવટ સુધીની તંદુરસ્તીનું કારણ શિવામ્ભુ (દૈનિક સ્વમૂત્ર પિવાનો પ્રયોગ) હતું.

સન્માન

• નિશાન-એ-પાકિસ્તાન
• ભારતરત્ન (એકલા ભારતીય જેને આ બંને ખિતાબો મળ્યા હતા)
• એમની છબીવાળી ટપાલ ટિકિટ બહાર પડેલી છે.

 

Creative Quotations from Shree Morarji Desai…

• “Life at any time can become difficult: life at any time can become easy. It all depends upon how one adjusts oneself to life.”
• “Self-help must precede help from others. Even for making certain of help from heaven, one has to help oneself.”
• “An expert gives an objective view. He gives his own view.”
• “It is easy to hate and it is difficult to love. This is how the whole scheme of things works. All good things are difficult to achieve; and bad things are very easy to get.”
• “You are quite correct in saying that I banned the export of monkeys on a humanitarian basis and not because the number was lessening. I believe in preventing cruelty to all living beings in any form.”