જયંતિલાલ આચાર્ય, Jayantilal Acharya

મારા અંતરના અંતરમાં વિરાજેલા દેવ હે !
ધરવી શી મારે તમને અંજલિ જો .
[ અહીં આખી સ્તુતિ વાંચો ]

——————————–

ઉપનામ

• પુંડરિક

જન્મ

• ૧૮, ઓક્ટોબર, ૧૯૦૬, કડી ( તા. કલોલ, જિ. મહેસાણા), વતન – અમદાવાદ

અવસાન

• ૧૯,જુલાઈ- ૧૯૮૮, અમદાવાદ

કુટુમ્બ

• માતા-? ,  પિતા – મફતલાલ
• પત્ની – ? , સંતાન – ?

અભ્યાસ

• ૧૯૨૫ – મેટ્રિક
• ૧૯૨૯ – બી.એ.( સંસ્કૃત, ગુજરાતી) – ગુજરાત કોલેજ, અમદાવાદ
• ૧૯૩૧-૩૪ – શાંતિનિકેતનમાં ક્ષિતિમોહન સેન સાથે મધ્યકાલીન સંત સાહિત્ય, યોગસાધના અને બંગાળી ભાષા અને સાહિત્યનો અભ્યાસ

વ્યવસાય

• ૧૯૩૫-૧૯૭૦ – સી.એન. વિદ્યાલય, શારદામંદિર, ભારતી વિદ્યાલય, ગુજરાત વિદ્યાસભા  અને શ્રેયસ હાઈસ્કૂલમાં શિક્ષણકાર્ય

તેમના વિશે વિશેષ

• ટાગોર સાહિત્યના અભ્યાસુ જીવ.
• પાછળથી શ્રી. અરવિંદ ઘોષની ફિલસૂફી તરફ વળ્યા

રચનાઓ

• ચરિત્ર – ગુજરાતના સંત કવિઓ અને બાઉલ પંથ
• ગદ્ય – શ્રી. શારદાદેવી, ઠાકુરદાની વાતો, મર્મી સંતોનું દર્શન
• કવિતા – ગોરસ, દીવડા,
• અનુવાદ – દીવાટાણું ( રવીન્દ્રનાથનાં કાવ્યો અને મૌલિક ), માનવધર્મ,  બ્રહ્મચર્ય, સાહિત્ય, મધ્યકાલીન ભારતીય સંસ્કૃતિ, ગીતાની ભૂમિકા અને આપણો ધર્મ, મધ્યયુગની સાધના ધારા
• સપાદન – અંબુભાઈ પુરાણી અને માણેકલાલ દેસાઈના સ્મૃતિગ્રંથો

સાભાર

• ગુજરાતી સાહિત્યકોશ – ખંડ, ૨

 

 

 

પ્રકાશ શાહ, Prakash Shah

અડીખમ નાગરિકધર્મનું મુક્ત હાસ્ય

પ્રેરક પંક્તિ
-‘એ તે કેવો ગુજરાતી, જે હોય કેવળ ગુજરાતી!’- ઉમાશંકર જોશી

તેમણે સર્જેલા થોડાક શબ્દો!
દૈત્યકાય ઇમારતવાદ, મીડિયામારી, ચિયરાંગના, ઋણવજનિયાં, વેશનમૂનો’, અનારંભી, અમે-તમારાથી-ચડિયાતા-શાઇ 

ઓપિનિયન પર સરસ લેખ

શ્રી. બીરેન કોઠારીના બ્લોગ ‘Gujarati world ‘ પર તેમના ૭૫ વર્ષની ઉજવણી

નિરીક્ષકના અંકો અહીં વાંચો

દિવ્ય ભાસ્કર પર મૂળ લેખ

 જન્મ

૧૨, સપ્ટેમ્બર – ૧૯૪૦, માણસા ; વતન –

કુટુમ્બ

માતા – ઇન્દુબેન,  પિતા – નવીનચન્દ્ર,

પત્ની – નયના , પુત્રીઓ – ઋતા ( ન્યુ યોર્ક) , રીતિ (દિલ્હી)

શિક્ષણ

મેટ્રિક – સરસ્વતી વિદ્યાલય, મણીનગર,અમદાવાદ

બી.એ./ એમ.એ. – ગુજરાત યુનિ. અમદાવાદ

વ્યવસાય

અધ્યાપન , પત્રકાર, ‘નિરીક્ષક’ના તંત્રી

તેમના વિશે વિશેષ

• પિતૃપક્ષે વેપારનો વારસો – તો માતૃપક્ષે વિધાપ્રીતિનો, સાહિત્યપ્રીતિનો
• વ્યવસાયે ડોક્ટર એવા નાના ડો. ફૂલચંદ મહેતાના મુખેથી ક.મા.મુનશીની નવલકથાઓનાં અનેક પ્રકરણ સાંભળવાનો લહાવો પ્રકાશભાઈને બચપણમાં મળેલો.
• પિતાજીને વ્યવસાય નિમિત્તે અમૃતસરમાં રહેવા જવાનું બન્યું. આ કારણે આરંભના ચારેક વરસ પ્રકાશભાઈનું બાળપણ અમૃતસરમાં વીત્યું.
• અમૃતસર પછી વડોદરામાં નોકરીની તક મળતાં આખો પરિવાર સ્થાયી થવા માટે ત્યાં આવ્યો. અહીં તેમનાં માતા ઇન્દુબેન તેમ જ શિક્ષક રમણભાઈ ક્ષત્રિયને કારણે પ્રકાશભાઈની વાંચનરુચિને યોગ્ય દિશા મળી.
• ૧૯૫૦માં ફરી એક વાર સ્થળાંતર થયું અને આખો પરિવાર આવી વસ્યો અમદાવાદમાં.
• ડો. સર્વપલ્લી રાધાકૃષ્ણનનું પુસ્તક ‘ધ હિન્દુ વ્યૂ ઓફ લાઈફ’, ગાંધીજીનું ‘હિંદ સ્વરાજ’ અને રવીન્દ્રનાથ ટાગોરનું ‘સ્વદેશી સમાજ’ – આ ત્રણેય પુસ્તકોએ ખૂબ પ્રભાવિત કર્યા.
• આ જ ગાળામાં પુરુષોત્તમ માવળંકરે શરૂ કરેલા લાસ્કી ઇન્સ્ટિટ્યૂટમાં યોજાતાં ચર્ચાસત્રોમાં પ્રકાશભાઈની હાજરી નિયમિત બની. મહાગુજરાતના આંદોલન વખતેય તેમને ઈન્દુચાચાનાં જોશીલાં ભાષણ સાંભળવા ગમતાં, પણ ચન્દ્રકાન્ત દરૂ અને જયંતી દલાલની મુદ્દાસર અને વાસ્તવદર્શી રજૂઆત વધુ આકર્ષતી.
• શાળાકાળ દરમિયાન અન્ય એક શિક્ષક હરિશ્ચંદ્ર પટેલ દ્વારા પ્રકાશભાઈને રાષ્ટ્રીય સ્વયંસેવક સંઘ સાથે પણ જોડાવાનું બન્યું.
• છ વર્ષ અમદાવાદમાં અધ્યાપન
• સરદાર પટેલ યુનિવર્સિટી’ દ્વારા તૈયાર થઈ રહેલા ગુજરાતી જ્ઞાનકોશ ‘જ્ઞાનગંગોત્રી’ શ્રેણીમાં ભોગીલાલ ગાંધીની સાથે જોડાયા.
• ૧૯૭૫ માં કટોકટી બાદ દસ મહિના જેલવાસ.
• જનસત્તા અને નૂતન ગુજરાતમાં પત્રકાર
• ‘સમયના ડંકા’ કોલમમાં સાપ્રત સમસ્યા પર ચિંતન – એ કોલમ ઘણી પ્રચલિત બની.
• જનસત્તાની વડોદરા આવૃત્તિના નિવાસી તંત્રી
• ટાઈમ્સની ગુજરાતી આવૃત્તિમાં થોડોક વખત
• ૧૩ વર્ષ  સમકાલીન, ગુજરાત મિત્ર અને ગુજરાત ટુડે માં કટાર લેખન
• અખંડ આનંદના પુનર્જન્મમાં સક્રીય ફાળો
• ૧૯૯૨ – નિરીક્ષક પખવાડિકનું નવનિર્માણ અને તેના તંત્રી
• ગુજરાતી સાહિત્ય પરિષદમાં ચૂંટાઈને ઘણી વખત સભ્ય.
• દિવ્ય ભાસ્કરમાં કોલમ લેખનને કારણે વ્યાપક સમૂહ સુધી પહોંચ્યા.
  

રચનાઓ

સાભાર

દિવ્ય ભાસ્કર

રમેશ પટેલ ( પ્રેમોર્મિ), Ramesh Patel ( Premormi )

વિવિધ ક્ષેત્રોમાં વીરલ પ્રદાન કરનાર,  સદા યુવાન અને કર્મઠ પ્રતિભા

દસ વર્ષની ઉમરથી યોગના સાધક અને આયુર્વેદિક સારવાર પદ્ધતિના હિમાયતી

# જીવન સૂત્ર –

જય સચ્ચિદાનંદ

# તેમની વેબ સાઈટ 

# સખી રે, મારી તું તો પતંગ ને હું દોર
કાપી ના કાપે એવી જોડ.

# લય સ્તરો પર 

# ‘ગુજરાતી કવિતા અને ગઝલ’ પર 

# ફેસબુક પર

https://www.facebook.com/Premormi

---

બૈજુ બાવરા – તાના રીરી હોલમાં

જન્મ

• ૧૮, સપ્ટેમ્બર – ૧૯૩૬, રંગૂન, મ્યાંમાર ( બર્મા)

કુટુમ્બ

• પિતા – ભાઈલાલ; માતા – કમળા
• પત્ની – સ્વ. ઉષા; પુત્ર – કલ્પેશ

અભ્યાસ

• ૧૯૫૪– મેટ્રિક ( એસ. પી. વિદ્યાલય – નાસિક)
• ૧૯૫૮ – એમ.એસ.સી.(મિકે. એન્જિ.)  – વેસ્ટ બ્રોમવિચ યુનિ. – બર્મિન્ગહામ

વ્યવસાય

• હોટલ માલિક
• સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમોનું આયોજન/ સંચાલન

યુવાન ઉમરે

This slideshow requires JavaScript.

તેમના વિશે વિશેષ

• બીજા વિશ્વ યુદ્ધ વખતે જાપાનના આક્રમણના કારણે, વતન કરમસદમાં  કામચલાઉ સ્થળાંતર
• ૧૯૫૪ – રંગૂનમાં એશિયાટિક ક્રિકેટ ક્લબ સ્થાપી.
• નાસિકમાં ખાસ મિત્રની સંગતથી સંગીત સૂઝ કેળવી.
• ૧૯૫૭ – લન્ડન જવા પ્રયાણ, થોડોક વખત નોકરી કરી
• ૧૯૬૦ – ઇન્ડિયા કોફી હાઉસ, ‘પાર’ ટ્રાવેલ એજન્સી અને ઇન્ડિયા એમ્પોરિયમથી ધંધાની શરૂઆત ( લન્ડનમાં શાકાહારી આહાર માટેની પહેલી રેસ્ટોરન્ટ)
• ૧૯૬૧ – ‘નવકલા’ ભારતીયો માટેની સાંસ્કૃતિક / સામાજિક સંસ્થાની સ્થાપના, જે હાલમાં પણ લન્ડનમાં કાર્યરત છે.
• ૧૯૬૫ – એક મિત્રની સાથે ‘શરૂણા’ હોટલની શરૂઆત
• ૧૯૭૪ – પોતાની માલિકીની ‘મંદિર’ રેસ્ટોરન્ટની શરૂઆત; તેની સાથે ‘રવિશંકર’ હોલની પણ શરૂઆત આયુર્વેદિક સારવાર માટે લન્ડનમાં ‘કુશળ’ ક્લિનિક ની શરૂઆત
• ૧૯૮૦ – ૮૫ અમેરિકાના ફ્લોરિડા રાજ્યના ગેઈન્સ વિલે ખાતે શાકાહારી હોટલ
• લન્ડનમાં ૧૦૦ થી વધારે સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમો યોજ્યા
• ૨૦૦૨ – પત્નીના અવસાન બાદ લન્ડનની બધી પ્રવૃત્તિઓ સંકેલી કરમસદમાં પાછા ફર્યા. મોટું નવું મકાન બનાવી તેમાં નરસિંહ મહેતા/ તાના રીરી હોલમાં બિન ધંધાદારી સાંસ્કૃતિક પ્રવૃત્તિઓ અને આયુર્વેદિક સારવાર
• ૨૦૦૪ – ગુરૂદેવ ટાગોરના શાંતિનિકેતનમાં ‘પ્રેમોર્મિ’ કવિ તરીકે સન્માન
• તેમના કાવ્ય સંગ્રહ ‘હૃદય વીણા’ નો અનેક ભાષાઓમાં અનુવાદ થયો છે.

તેમણે દોરેલ એક ચિત્ર

હોબીઓ

• કવિતા, સંગીત, પ્રવાસ, ચિત્ર, નાટક, નૃત્ય, અભિનય, યોગ, વૈદક, પ્રાકૃતિક ચિકિત્સા

રચનાઓ

• કવિતા – હૃદયગંગા, કાવ્યપિયૂષિની, ઝરમર ઝરમર, વૈખરીનો નાદ, હું,
  ગીત મંજરી ( હિન્દી)
• રસોઈકળા – Mandir Ayurvedic cook book

સન્માન

• ‘ઉત્સવ એવોર્ડ’ નવી દિલ્હી
• જ્ઞાનેશ્વર એવોર્ડ, પૂના
• શાન્તિ નિકેતન, કલકત્તામાં સન્માન
• ગુજરાત ગૌરવ એવોર્ડ – લન્ડન અને બીજા અનેક સ્થાનિક એવોર્ડો

---

કવિ રમેશ પટેલ ‘પ્રેમોર્મિ’ ને

કહોને કોણ છે એવા ઘણો આનંદ આપે છે,
મળોજ્યાં એમને ત્યારે ખભાપર હાથ રાખે છે.

નથી ભૂલી શકાવાના તમારા હોલ ને કાર્યો,
ભલેને દૂર રહેશે પણ હ્રદયની પાસ લાગે છે.

કવિતા હોય કે સંગીત, નર્તન હોય કે ભાવક,
બધાને ભાવથી સરપાવ આપીને નવાજે છે.

નથી એ સંતથી ઓછા, કળાના ભેખધારી છે,
નદી વૃક્ષો પહાડો ને ઝરણની જાત માને છે.

પનોતા પુત્રમાતાના, મહામાનવ છો ધરતીના,
ફરી આવી મળો અમને તમારી ખોટ સાલે છે.

તમે સાગર સમા પ્રેમી, તમારું નામ ‘પ્રેમોર્મિ’,
તમારાં ગીત ને કાવ્યો બધા સાક્ષર વખાણે છે.

તમારા નામમાં રમતા રહે છે, ઈશ ને માધવ,
તમોને ‘સાજ’ના વંદન, નમી મસ્તક ઝૂકાવે છે.

-‘સાજ’ મેવાડા

કલ્પના દેસાઈ, Kalpana Desai

#  હા, જોકે મને પણ લાગે તો છે કે આપણે કંઈક તો કરવું જ જોઈએ. ચાલો ત્યારે, તમે કંઈ નક્કી કરો તો મને જણાવજો.’

( હળવો પણ સામાજિક જવાબદારી વિશે દીવાદાંડી જેવો લેખ ‘અભિયાન‘ પર અહીં )

#  કોઈની ભૂલની સજા તમે બીજા કોઈને તો નથી આપી રહ્યાં ને? 

#   હાસ્ય મંજરી

#  સરસ મજાના, હાસ્યથી ભરપૂર અવનવા પ્રવાસ લેખ 

#   તેમનો બ્લોગ

———————————————————————————————–

સમ્પર્ક

• ‘ગુલમહોર; પો: ઉચ્છલ; જિ. : તાપી –  ૩૯૪ ૩૭૫
• ફોન – ૦૨૬૨૮–૨૩ ૧૧૨૩;  મોબાઈલ  –  ૯૯૦ ૯૪૨ ૮૧૯૯
• ઈમેલ –  kalpanadesai.in@gmail.com

જન્મ 

• ૧૩, જૂન – ૧૯૫૩ , ચીખલી ( જિ. નવસારી )

કુટુમ્બ

• માતા –  કુમુદબેન  ; પિતા – ભીમભાઈ
• પતિ – જીતેન્દ્ર ; પુત્રો – જૈમિન, જયદત્ત

અભ્યાસ

• બી એસસી

તેમના વિશે વિશેષ

• ૨૦૦૦ની સાલથી જાણીતાં ગુજરાતી સામયિકોમાં હાસ્યલેખન અને વિવિધ અખબારોમાં હાસ્યકટારલેખન તેમ જ khabarchhe.com પર ટૂંકી વાર્તાની કૉલમ.
• ગુજરાત ગાર્ડિયન અખબારમાં દર ગુરુવારે પ્રવાસકથા અને રવિવારે ‘દુનિયાકી સૈર’ કૉલમ ચાલે છે. મુંબઈ હેરિટેજ વૉક, સિંગાપોર, બૅંગકૉક, કેરળ, મધય પ્રદેશ અને ટર્કીની પ્રવાસકથાઓ લખી છે.

રચનાઓ

• હાસ્ય – લપ્પન–છપ્પન, હાસ્યાત્ સદા મંગલમ્. પંચ ત્યાં પરમેશ્વર, પંદરમું રતન, આજનું કામ કાલે
• પ્રવાસ – ‘ચાલતાં ચાલતાં સિંગાપોર,

સન્માન

• ૨૦૦૬ – કૅન્સર રિસર્ચ સોસાયટી તરફથી બહાર પડેલી પુસ્તિકા ‘રંગ વ્યંગ–છોડો વ્યસન સંગ’માં લેખ લખવા બદલ ગુજરાતના રાજ્યપાલ તરફથી સન્માનપત્ર તથા સ્મૃતિચિહ્ન.
• ૨૦૦૮ –  સાહિત્ય ક્ષેત્રે પ્રદાન બદલ ગુજરાત રાજ્યના મુખ્યમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદી તથા રાજ્યપાલના હસ્તે સન્માનપત્ર
• ૨૦૦૯ – સમાજસેવા અને સાહિત્યલેખન બદલ મહિલા મહાસંમેલનમાં મંત્રી શ્રી આનંદીબહેન પટેલ તરફથી સન્માનપત્ર
• ૨૦૦૮ – ‘પંજો’ હાસ્યલેખને ડૉ. એની સરૈયા નિબંધલેખન પારિતોષિક–સાહિત્ય પરિષદ દ્વારા
• ૨૦૧૨ – ‘ચાલતાં ચાલતાં સિંગાપોર’ પુસ્તકને સાહિત્ય પરિષદ દ્વારા–શ્રી જ્યોતીન્દ્ર દવે પારિતોષિક

‘અમર’ પાલનપુરી, Amar palanpuri

         “કોઈ લેખકે પોતાની ઓળખ ‘સર્જક ‘ તરીકે નહીં પણ ‘ શોધક’ તરીકે આપવી જોઈએ. સર્જક તો એક માત્ર ‘તે’ જ.”

ચાલ હવે તું ખુદને મળ, મ્હોરાંમાંથી બ્‍હાર નીકળ
જીવન માટે લાખ દિવસ, મૃત્યુ માટે એક જ પળ.

જો ફાવે તો આગળ થા, ન ફાવે તો પાછો વળ.

પવન ફરકે તો એ રીતે  ફરકજે, પાન ના ખખડે
કોઈને સ્વપ્નમાં માંગી ‘અમર’ હમણાં જ સૂતો છે.

સિગ્નેચર ગઝલ-

ઊંડા ઘા તો કૈંક સહ્યા, પણ –
જાન ગયો છે એક ઉઝરડે.

તેમની ઘણી બધી રચનાઓ

---

આ વેબ સાઈટ પર તેમનો ટૂક પરિચય વાંચો.

સમ્પર્ક

• Amar Palanpuri, Adarsh Society, Athwa, Surat, Gujarat 395001, India

મૂળ નામ

• પ્રવીણ મણીલાલ મહેતા

જન્મ

• ૧, જુલાઈ – ૧૯૩૫, પાલનપુર

કુટુમ્બ

• માતા – તારાબહેન; પિતા – મણીલાલ
• પત્ની – ૧) હંસા, ૨) મીનાક્ષી; સંતાન – ?

શિક્ષણ

• મેટ્રિક( પાલનપુર)

વ્યવસાય

• હીરા ઉદ્યોગમાં

તેમના વિશે વિશેષ

• નવ વર્ષના હતા ત્યારે પિતાનું અવસાન થઈ ગયું.
• અત્યંત તોફાની હતા, અને તેમનાં તોફાનોથી પરેશાન થઈ માતા કૂવે આપઘાત કરવા ગયાં. ત્યાં ‘શૂન્ય’ પાલનપુરીની માતાએ બચાવ્યા અને પોતાને ઘેર લઈ ગયા. પછી પ્રવીણ પણ ‘શૂન્ય’ના ઘેર જતો થયો અને તેમના પુત્ર સમાન બનીને રહ્યો. ઘરનું બધુ કામ કરે, શૂન્યના પગ પણ દબાવે અને તેમની શાયરી પણ સાંભળતો થયો.
• સ્કૂલના નવા મકાનના સંડાસમાં લયબદ્ધ રીતે ગાળો લખતા પકડાયા અને પ્રિન્સિપાલે ‘શૂન્ય’ને ફરિયાદ કરી. તેમણે તમાચો માર્યો અને પ્રવીણની જિંદગીમાં વળાંક આવ્યો.
• મેટ્રિક પાસ થયા બાદ માસીના ઘેર મુંબાઈમાં નોકરી.
• મુંબાઈમાં પ્રેમમાં નિષ્ફળતા મળતાં ગઝલો  લખવાની શરૂઆત કરી. ત્યારથી શરૂ થયેલી યાત્રા ‘ઉઝરડો’ ગઝલ સંગ્રહમાં પરિણમ્યો. પણ તેમણે કદી એ પ્રેમિકા વિશે કોઈને જણાવ્યું નથી.

• મુંબાઈમાં બિમાર પડતાં પાછા પાલનપુર ગયા અને સાહિત્ય વર્તુળોમાં ગઝલમાં ડૂબી ગયા. ‘શૂન્ય’ એ આપેલા તખલ્લુસ ‘અમર’થી ગઝલો લખતા થયા.

• સાજા થઈને મુંબાઈ પાછા ગયા અને ‘શૂન્ય’ની ભલામણથી ‘સૈફ’ પાલનપુરીના સમ્પર્કમાં આવ્યા. તેમના સામાયિક ‘વતન’ માં માનદ સેવા.  ‘શૂન્ય’ની ચિઠ્ઠીમાં તેઓ સારું ગાય છે, એમ જાણવાથી સૈફે મિત્રો સાથેની મહેફિલમાં એમની પાસે ગઝલો ગવડાવી અને આમ મુબાઈના પ્રખ્યાત કવિઓ સાથે તેમનો સમ્પર્ક થવા લાગ્યો.અમીન આઝાદ, બેફામ, ગની દહીંવાલા, વેણીભાઈ પુરોહિત, શયદા, બેકાર, રતિલાલ ‘અનિલ’, નીનુ મજમુદાર વિ. સાથે મહેફિલોમાં ભાગ લેવા માંડ્યા.
• હીરા ઘસવાનું કામ કરતા લોકો ગાળો બહુ  બોલતા. એના ઉપરથી તેમનું એક ચર્ચાસ્પદ વિધાન – ”ગઝલ ગાળોનો પર્યાય છે!”
• ઘણા નાટકોમાં અભિનય પણ કર્યો છે. જયંતિ પટેલ ‘રંગલો’ દ્વારા દિગ્દર્શિત, પચાસ નાઈટ ચાલેલા,  નાટક ‘નેતા અભિનેતા’ માં મુખ્ય પાત્ર ભજવ્યું હતું, અને તેમનો અભિનય બહુ જ વખણાયો હતો.
• નાટક કારકિર્દીમાં જ મીનાક્ષી મારફતિયાના ઘનિષ્ઠ સમ્પર્કમાં આવ્યા. આના કારણે તેમનું લગ્ન જીવન ખરાબે ચઢ્યું. અંતે પહેલી પત્ની સાથે છૂટાછેડા લઈ, મીનાક્ષી સાથે સંસાર શરૂ કર્યો.
• ૧૯૬૨ – સૂરતમાં રહેવા લાગ્યા. ‘સપ્તર્ષિ‘  નામની સાંસ્કૃતિક સંસ્થાની સ્થાપના
• તેમણે ગીતો અને ભજનો પણ લ્ખ્યાં છે.

‘ગુર્જર વાણી’ દ્વારા તૈયાર કરાયેલ ત્રણ વિડિયો,

–

–

રચનાઓ

• ગઝલ – ઉઝરડા

સાભાર

• ગુર્જરવાણી

 

આ શિર્ષક પર ક્લિક કરી યુ-ટ્યુબ ચેનલ પર જાઓ.

વિજય શાહ, Vijay Shah

‘દીવો લઈને તેને શોધું છું. તમને મળે તો મને આપશો? …. મારે વાવવો, જાળવવો, ઉછેરવો, વહેંચવો છે. ‘  – ‘મકાઈનો દાણો’ માંથી 

જીવન મંત્ર– જે જે પ્રાપ્ત થતો ઉપાધિયોગ , બની રહો તે લબ્ધિયોગ

વિજયનું ચિંતન જગત

સહિયારું સર્જન – ગદ્ય ; ધર્મ ધ્યાન

‘ બુક ગંગા’ પર તેમની ઘણી બધી ઈ-બુક

મળવા જેવા માણસ – વિજય શાહ

પ્રતિલિપિ પર ( ૮૫ રચનાઓ )

‘Storymirror’ પર ( ૩૫ ઈ-બુક )

માતૃભારતી પર – ૫૦ ઈ-બુક 

---

સમ્પર્ક

• 13727 Elridge Springway, Hoston, TX -77083
• ઈમેલ –  vijaydshah09@gmail.com

જન્મ

• ૧૦, સપ્ટેમ્બર – ૧૯૫૨, ભરૂચ; મૂળ વતન -ઓચ્છણ ( વડોદરા જિ.)

કુટુમ્બ

• માતા – વિમળા, પિતા – ડાહ્યાભાઈ
• પત્ની – રેણુકા , સંતાન – બે

અભ્યાસ

• એમ.એસ..સી. ( માઈક્રોબાયોલોજી)

આ શિર્ષક પર ક્લિક કરો.

 

તેમના વિશે વિશેષ

• સ્વામિનારાયણ વિજ્ઞાન  કોલેજના વાર્ષિક અંકમાં પહેલું કાવ્ય પ્રકાશિત થયું હતું.
• પ્રથમ કૃતિ – ‘હું એટલે તમે’ – કાવ્ય સંગ્રહ (૧૯૭૭)
• પાંચ વર્ષ હ્યુસ્ટન ગુજરાતી સમાજના મુખપત્ર ‘દર્પણ’નું સંપાદન
• હ્યુસ્ટનની જૈન સોસાયટીના માસિક ‘જય જિનેન્દ્ર’ નું સંપાદન
• હુસ્ટનના સાહિત્ય રસિક મિત્રોની છેલ્લા ૧૬  વર્ષથી મળતી માસિક સભામાં મહત્વનું યોગદાન.
• સાહિત્ય સર્જનના નવલા પ્રકાર ‘ સહિયારું ગદ્ય સર્જન ‘ના મુખ્ય પ્રણેતા
• ગુજરાત દર્પણ ( ન્યુ જર્સી) , તિરંગા ( ન્યુ યોર્ક ), ગુજરાત ન્યૂઝ ટાઈમ્સ ( ટોરોન્ટો) , ગુજરાત ટાઈમ્સ( ન્યુ યોર્ક), જયહિંદ ( રાજકોટ)  માં નિયમિત કોલમ લેખક

હોબી

• ગુજરાતી લખવુ, લખાવવુ અને સાંભળવુ

રચનાઓ

• અહીં તેમની બધી રચનાઓ

સન્માન

• સહિયારા સર્જનમાં ૨૫ પુસ્તકો મુક્યા બદલ ૩૫ લેખકો ને લીમ્કા ઍવોર્ડ મળ્યો

સાભાર

• સાક્ષરનો સાક્ષાત્કાર – ભાગ -૧૧, રાધેશ્યામ શર્મા

ભગવતસિંહજી – ગોંડલ નરેશ

– સજય શીલ ને સત્ય શ્રેષ્ઠ ધર્યો સિદ્ધાંત એ,
ભજે પ્રજાજન ભૃત્ય જય જય ભગવત ભગવતી

# જીવન ઝરમર

તેમના વિશે અને ખાસ તો ‘ભગવદ ગોમંડળ’ વિશે લેખ

શ્રી રજનીકુમાર પંડ્યા 

 

—————————————————————

નામ

• ભગવતસિંહજી સંગ્રામસિંહજી જાડેજા

ઉપનામ

• ગોંડલ બાપુ

જન્મ 

• 24 મી ઓક્ટોબર 1865 , કારતક સુદ પાંચમ – ધોરાજી

અવસાન 

• 9 મી માર્ચ 1944.

કુટુંબ 

• માતા – મોંઘીબા, પિતા – સંગ્રામ સિંહ;
• લગ્ન – 1882 – ચાર રાણીઓ સાથે ;
  પટરાણી – નંદકુંવરબા ( પડદાના રિવાજને તોડનાર, મહિલાઓની ઉન્નતિ સાધવાના તેમના  પ્રયાસો માટે મહારાણી વિક્ટોરિયાએ તેમને  ‘ક્રાઉન ઓફ ઇન્ડીયા’ નો ખિતાબ આપેલો હતો. )
  સંતાનો – ભોજરાજસિંહ, ભૂપતસિંહજી, કિરીટસિંહજી,  નટવરસિંહજી,  બાકુંવરબા , લીલાબા, તારાબા.

અભ્યાસ

• નવ વર્ષની ઉંમરે રાજકોટની રાજકુમાર કોલેજમાં
• 1987 – સ્કોટલેન્ડ ની એડિનબરો યુનિવર્સિટીમાંથી એલ.એલ.ડી (ડોકટરી અભ્યાસ)
• 1890 – એડિનબરોમાંથી એમ.બી.સી.એમ અને એમ.આર.સી.પી.
• 1895 – એડિનબરો રોયલ કોલેજમાંથી એફ. આર. સી. પી. અને એમ. ડી -આયુર્વેદ ના  સંક્ષિપ્ત ઇતિહાસની  શોધખોળ માટે

વ્યવસાય

• રાજકર્તા

મૂખ્ય કૃતિઓ

• ભગવદ્ ગોમંડલ – નવ ભાગ – ગુજરાતી વિશ્વકોષ

જીવન ઝરમર

• 1884– 25 ઓગસ્ટ રાજ્યાભિષેક
• 1930-33 – કરોડો રૂપિયાના લોકોપયોગી કાર્યો – પુલો, નિશાળો, રસ્તા, ધોરાજી અને ઉપલેટામાં જળી, ટ્રામની સગવડ; ગોંડલ, ધોરાજી  અને ઉપલેટા દેશનાં શ્રેષ્ઠ શહેરો ગણાયા; ગોંડલ અને મોવિયા ગામને સાત ટાંકીમાંથી શુદ્ધ પાણી,  ગોંડલમાં  તે જમાનામાં અન્ડર ગ્રાઉન્ડ ગટર વ્યવસ્થા, અન્ડર ગ્રાઉન્ડ વીજળીનું પ્લાનીંગ અને રાજ્યનાં તમામ ગામડાંઓ ગોંડલ સાથે ટેલિફોનથી જોડાયેલાં હતાં,
• શિક્ષણ ક્ષેત્ર – કન્યા કેળવણી મફત અને ફરજિયાત બનાવી
• વૃક્ષપ્રેમ – ગોંડલ સ્ટેટ ના રસ્તાઓની બંને બાજુએ અસંખ્ય વૃક્ષો વવડાવ્યાં હતાં, પરિણામે વટેમાર્ગુ વૃક્ષોની  શીતળ છાયા હેઠળ આરામથી મુસાફરી કરી શકતો.
• પુસ્તક પ્રકાશન – કોઇ પણ ભારતીય ભાષામાં ન હોય તેવા ભગવદ્દગોમંડલના કુલ નવ દળદાર ગ્રંથોના 9870 જેટલા વિશાળ પૃષ્ઠોમાં વિશ્વકોશ જેવી કક્ષાની ભારતીય સંસ્કૃતિની માહિતીનો સંગ્રહ.

ગોંડલ સ્ટેટ નુ રાજ ચિહ્ન

સન્માન

• 1897 – મહારાણી વિક્ટોરિયાની ડાયમંડ જ્યુબિલીમાં કાઠીયાવાડના રાજાઓના પ્રતિનિધિ  તરીકે હાજરી અને જી.સી.આઇ.ઇ. નો ઇલકાબ
• 1934 – તેમના રાજ્યકાલના પચાસ વર્ષ પૂરા થતાં, પ્રજાએ પોતાના ખર્ચે તેમની સુવર્ણતુલા કરી, સોનું એકઠું કર્યું હતું જે જાહેર કામો માટે વાપરવામાં આવ્યું હતું.

ગોંડલનું ‘ વિહારી’ કૃત રાજગીત :

ગોંડલિયું  ગોકુળ  અમારું  ગોંડલિયું  ગોકુળ,
નંદનવન  અણમોલ –
વૃંદાવન  શાં  ગામડા  ગુંજે,  સંસ્કારે  સોહાય,
ગોંદરે  ગોંદરે  શારદા  મંદિર  બાલવૃંદ  વિલસાય.
સારાયે  સૌરાષ્ટ્રનું  અંતર,  ઇશ્વરે  આ  નિર્મેલ,
નીર  નિરંતર  વહે  અખંડિત,  ગોરસ  રસની  રેલ.
કૃષ્ણકૃપા  છે  કણ  કણસલે  મઘુવન  મીઠાં  વૃક્ષ,
કુંજ  નિકુંજ  શાં  ખેતર  વાડી  સુંવાળાં  સુરક્ષ.
રિદ્ધિ  સિદ્ધિ  શ્રી  ભગવતની  સુખ-શાંતિનાં  રાજ્ય,
પશુ  પંખીજન  ઝાડને  પણ  જ્યાં  અભયનાં  સામ્રાજ્ય.

જનક નાયક, Janak Naik

• ‘ગુજરાતના લાઈવ વાયર’
  ‘આજના બાળકોના ગીજુભાઈ’
• સુખની ગઝલો લખવા મેં,
  ફેલાવી અંતે ચાદર.
•  અમે તો કિનારે જ તરતાં રહ્યાં,
  ડૂબ્યાં હોત તો કંઈ મળે પણ ખરું.
• તેમની નવલકથા’અવઢવ’ની સમીક્ષા
• ‘દીકરી દિલનો દીવો’

–

–

---

તેમના બ્લોગ પર અહીં ક્લિક કરીને પહોંચી જાઓ

આ ચિત્ર પર ક્લિક કરી તેમની યાદમાં યોજાયેલ સ્મૃતિ સમારોહનો અહેવાલ વાંચો.

જન્મ

• ૧૩, ઓગસ્ટ – ૧૯૫૪, મુંબાઈ

અવસાન

• ૧૬, એપ્રિલ – ૨૦૧૭, સુરત

કુટુમ્બ

• માતા -રેખાબહેન  , પિતા – નાનુભાઈ
• પત્ની – જયશ્રી , પુત્ર – ચિંતન , પુત્રી – દુર્વા

શિક્ષણ

• બી.કોમ, એમ.એ., NDHSC ( Naturopathy)

વ્યવસાય

• સાહિત્ય સંગમ’ પ્રકાશન સંસ્થા

તેમની યુ-ટ્યુબ ચેનલ

તેમના વિશે વિશેષ

• નર્મદ સાહિત્ય સભાના મંત્રી, ‘સાહિત્ય સંગમ’હેઠળ અનેક કાર્યક્રમો યોજ્યા હતા.
• ગુજરાતી સાહિત્ય પરિષદના વિકાસ મંત્રી
• સંવેદન અને સુખી જીવન સામાયિકોના તંત્રી
• બાળકોના વિકાસમાં અત્યંત ઋચિ. બાળકોને વાર્તાઓ કહેવી, તેમની પાસે કહેવડાવવી, લખાવવી, પ્રશ્નોત્તર કરવા, ચર્ચાઓ કરાવવી વિ.
• પોતાની ષષ્ઠીપૂર્તિ વખતે ૬૦ શાળાઓમાં સાભિનય વાર્તાકથનના પ્રયોગો
• ‘ગુજરાત મિત્ર’માં દર ગુરૂવારે ‘મનના મઝધારેથી’ કોલમના લેખક
• તેમનાં પુસ્તકો કેવળ શબ્દ વિલાસ ન રહેતાં અનેક લોકોનાં જીવનને ઉન્નત બનાવતાં સાબિત થયાં છે.

રચનાઓ

તેમનાં પુસ્તકો – ‘પુસ્તક સાગર’ પર

સન્માન 

• ૧૯૯૪ – નવચેતન ચન્દ્રક
• ૧૯૯૮, ૨૦૦૨, ૨૦૦૭, ૨૦૦૮ – ગુજરાતી સાહિત્ય અકાદમીનો એવોર્ડ
• ૨૦૦૧ – નંદ શંકર ચન્દ્રક
• ૨૦૦૨ – સ્વ. સરોજ પાઠક સ્મૃતિ પારિતોષિક
• ૨૦૦૨ – ટાગોર ઈન્ટરનેશનલ કલ્ચર અને લિટરેચરનો ગુજરાત એવોર્ડ
• ૨૦૦૨ – ગીજુભાઈ બધેકા એવોર્ડ
• ૨૦૧૨ – ધૂમકેતુ એવોર્ડ

સાભાર

• શ્રી. નાનુભાઈ નાયક

ભાગ્યેશ જહા, Bhagyesh Jha

‘કવિતા મારો વિસામો છે. કવિતા મારી હાશ છે, મારું ઓશીકું છે.’

હળવેથી રોજ તમે વરસ્યા કરો છો, હવે ધોધમાર વરસો તો કેવું ?

ઊંચકી સુગંધ એક ઊભું ગુલાબ

મેળાનું નામ ના પાડો

મઝા એ વાતની છે કે વડીલો વિરોધ કરી રહ્યા છે

SMS કરવાનું બંધ કરો શ્યામ ! હવે રૂબરૂમાં આવવાનું રાખો.

અન્ય રચનાઓ 

એક સરસ પરિચય

————————————————-

જન્મ

• ૧૮,  ફેબ્રુઆરી- 1955;  નારદીપુર તા. જિ. ગાંધીનગર.

કુટુમ્બ

• માતા – શારદા ; પિતા – વાસુદેવ વિષ્ણુપ્રસાદ જહા
• પત્ની – ઝરણા ; પુત્રીઓ – પ્રાર્થના, લજ્જા

અભ્યાસ

• પ્રાથમિક – ?
• માધ્યમિક – ?
• ૧૯૭૬ – બી.એ. કોલેજ – ?
• 19?? –   I.A.S

વ્યવસાય

• ગુજરાત સરકારમાં વિવિધ હોદ્દા પર
• ૨૦૧૬ માં નિવૃત્ત

તેમના વિશે વિશેષ

• એક અનોખું વ્યક્તિત્વ. એક સંગમસ્થાન જ્યાં સંસ્ક્રુત, ગુજરાતી અને અંગ્રેજી મળે, ભળે. હ્રદયથી કવિ, તાલીમથી બ્યુરોક્રેટ, પણ અનુભવે સંવેદનશીલ અને દ્રષ્ટિવંત વહીવટકર્તા.અસરકારક વક્તા, હાસ્યની સહજ સ્ફુટ થતી રમુજવૃત્તિ અને સમજણથી ઘડાયેલ વાણી-વર્તન.અદભુત મિત્ર, એનાથી પણ અદકેરા માણસ. સતત શ્રેષ્ઠતાની જ શોધ અને સાધના પણ

• એમના ઘરમાં વાતાવરણ સંસ્કૃતનું અને શિક્ષણનું હતું. સંસ્કૃત પર એમનું એટલું પ્રભુત્વ છે કે ભાગ્યેશભાઈ પોતાનું આખું વક્તવ્ય સંસ્કૃતમાં અસરકારક રીતે આપી શકે છે.

• પિતાજી શાળાના આચાર્ય અને દાદાજી અનેક સંસ્થાઓના સ્થાપક એટલે સમાજ સાથે પૂરી નિસ્બત ઉછેરમાં વણાઈ

• શાળાભ્યાસ દરમિયાન વક્તૃત્વ, કાવ્યપાઠ, નાટકમાં હંમેશા એમને પ્રથમ સ્થાન મળતું. મોનો એકટીંગમાં માસ્ટરી

• બી.એ.માં સંસ્કૃત વિષયમાં  ગોલ્ડ મેડલ.

• મેડીકલમાં જવાની ઈચ્છા હતી પરંતુ એડમિશન ન મળ્યું એટલે સંકલ્પ કર્યો કે કંઈક કરી બતાવવું ! અને IAS થયા.

• ૧૯૮૬  –  સ્ટડી ફેલો, બ્રિટિશ  કાઉન્સિલ – માન્ચેસ્ટર યુનિવર્સિટી
• ઈન્ટરનેશનલ મેનેજમેન્ટ પ્રોગ્રામ , USDA ગ્રેજ્યુએટ સ્કૂલ, વૉશિગ્ટન
• કૉલમ – ‘નવગુજરાત સમય’માં –  ‘સમયનો પગરવ’ ; ‘નમસ્કાર’ સામયિકમાં “સમયનું સ્ટેથોસ્કોપ” , જન્મભૂમિ પ્રવાસી, ફુલછાબ અને કચ્છમિત્રમાં
• ૧૯૮૧– ગોધરા સબડીવીઝનલ મેજિસ્ટ્રેટ
• ૧૯૮૩–  SPIPA
• ૧૯૮૬–  ડાયરેક્ટર, DRDA, મહેસાણા
• ૧૯૮૮–  જનરલ મેનેજર, સરદાર સરોવર યોજના
• ૧૯૯૨– કોર્પોરેટ મેનેજર, GIIC
• ૧૯૯૫–  મેનેજિંગ ડિરેક્ટર –  IndexTB
• ૧૯૯૬ – ઉદ્યોગ કમિશ્નર
• ૧૯૯૮ – કલેક્ટર, ખેડા
• ૨૦૦૧ – કલેક્ટર, વડોદરા
• ૨૦૦૫ – કમિશ્નર, માહિતી અને મનોરંજન કર
• ૨૦૦૯  –  સચિવ, રમત ગમત, યુવા અને સાંસ્કૃતિક બાબતો
• અધ્યક્ષ – કાર્યવાહક સમિતિ,,ગુજરાત સાહિત્ય અકાદમી, ગુજરાત સંગીત નાટક અકાદમી, ગુજરાત લલિત કલા અકાદમી.
• ૨૦૧૫ – અધ્યક્ષ, ગુજરાત સાહિત્ય અકાદમી
• ૨૦૧૬–  ખાસ ફરજ પરના અધિકારી, મુખ્યમંત્રીશ્રીનું કાર્યાલય.

તેમના વિશે એક  સરસ લેખ

 

તેમના પુસ્તકના વિમોચન વખતે – મુરારી બાપુ

રચનાઓ

•  કવિતા – પહાડ ઓગળતા રહ્યા, મીરાંની જેમ મને મળજો, સંકોચાયેલું મૌન, ટેબલેટના અજવાળે પાનબાઈ, સમયસ્તોત્ર, ….અને આ વળાંકે
• ગદ્ય – આમુખ (તંત્રીલેખ)

સન્માન

• ૧૯૯૭ –  મેટ્રોકેમ એવૉર્ડ ફોર  એન આઉટસ્ટેંડીંગ મેનેજર ઑફ ધી ઇયર, અમદાવાદ મેનેજમેન્ટ એસોસિએશન
• ૨૦૦૦( ખેડા) , ૨૦૦૩( વડોદરા)  – બેસ્ટ કલેક્ટર એવોર્ડ
• ૨૦૦૫ – પ્રાઈમ મિનિસ્ટર્સ એવૉર્ડ ફોર ઇમ્પ્લીમેન્ટેશન ઑફ ઇ-ગવર્નંન્સ ઇનીશેયટીવ

 

જગદીશ શાહ, Jagdish Shah

• ‘જીવનમાં દંભ એ મોટું પાપ છે.’
• ‘મારા જીવનમાં પુસ્તકો, સિનેમા અને સંતસમાગમે મને ઘડ્યો છે.’
• મારી દીકરીઓ  (તેમની માનસપુત્રીઓ વિશે)
• લગ્ન ( તેમના વિચારો )
• તેમના જીવન વિશે ટૂંક લેખ ( અંગ્રેજીમાં ) 
• –
• –
• –

તેમની આત્મકથાના આ મુખપૃષ્ઠ પર ક્લિક કરો અને પી.ડી.એફ. ફાઈલ ડાઉન લોડ કરી અવશ્ય વાંચો.

---

તેમની આત્મકથામાંથી મળેલાં મોતી….

This slideshow requires JavaScript.

જન્મ

• ૬, મે – ૧૯૩૪, ટાન્ગુ, બ્રહ્મદેશ ( મ્યાંમાર ) વતન – બોડકા, તા.કરજણ , જિ. વડોદરા

અવસાન

• ૨૮, જાન્યુઆરી – ૨૦૧૭, વડોદરા

 

કુટુમ્બ

• માતા – ?  , પિતા – અમૃતલાલ
• પત્ની – મંજુલા ( લગ્ન – જુલાઈ – ૧૯૬૦), પુત્રો  –કપિલ, ભરત
• પુત્રીઓ  – ૧૦૦ થી વધારે માનસ પુત્રીઓ !

શિક્ષણ

• પ્રાથમિક – વડોદરાની મ્યુનિ. શાળાઓમાં
• માધ્યમિક – સયાજી હાઈસ્કૂલ , વડોદરા
• એક વર્ષ  – વડોદરાની સાયન્સ કોલેજમાં
• એક વર્ષ – વેડછી આશ્રમમાં ગ્રામસેવકની તાલીમ અને અધ્યાપન મંદિરમાંથી પી.ટી.સી.
• બે વર્ષ – લોકભારતી – સણોસરામાં સ્નાતક

વ્યવસાય

• ૧૯૫૩ – સાત મહિના એસ.ટી. કોર્પોરેશનમાં જુનિયર ક્લાર્ક.
• આનંદીના મુવાડા પ્રાથમિક શાળામાં નોકરી.
• ગુજરાત સર્વોદય મડળમાં અદના કાર્યકરથી શરૂ કરીને જિલ્લા પ્રમુખ જેવા વિવિધ સ્થાનો પર સમાજોપયોગી કામગીરી
• ‘ભૂમિપુત્ર’ દૈનિકમાં ખબરપત્રી અને કોલમ લેખકથી શરૂ કરીને તંત્રી સુધી

તેમના વિશે વિશેષ

• બીજાં નામો – જમનાદાસ, જનક . પણ બાળમંદિરમાં જાતે ‘જગદીશ’નામ લખાવી આવેલા!
• પિતા ટાંગુ, મ્યાંમાર માં ઈલેક્ટ્રિક સપ્લાય કમ્પનીમાં જનરલ મેનેજર હતા. આથી એમના સમાજમાં રંગૂનવાળા તરીકે ઓળખાતા
• ૧૯૩૭ થી ૧૯૪૫ – મ્યાંમાર છોડી વડોદરાની પોળોમાં ભાડાનાં મકાનોમાં વસવાટ
• બાળપણમાં સોનાની વિંટી પહેરવા બાબતની યાદના પ્રતાપે આખી જિંદગી સોનાનાં ઘરેણાં તરફ અરૂચિ.
• શાળાના દોસ્ત સાદત અલી સાથેની દોસ્તીના પ્રતાપે હિંદુ –મુસ્લીમ એકતાના સંસ્કાર બાળપણથી મજબૂત થયા.
• પાંચ છ વર્ષના હતા ત્યારથી જ આભડછેટ પસંદ નહોતા કરતા. આ મુક્તિ માટે માબાપે આપેલ સંસ્કારનો હમ્મેશ આભાર માનતા. જીવન ભર કોઈ પણ જાતના આભડછેટથી દૂર રહેતા.
• બાળમંદિરમાં હતા ત્યારથી જ વાંચનમાં રસ. ચોથા ધોરણમાં જાતે જઈને બાળપુસ્તકાલયમાં સભ્ય બની ગયેલા. વ્યાયામ અને કસરતમાં પણ એટલો જ રસ હતો. થોરાટ વ્યાયામ શાળામાં નિયમિત જતા.
• ૧૯૪૨ – સ્વતંત્રતાની ચળવળના પ્રતાપે કોન્ગ્રેસ સેવાદળમાં જોડાયેલા
• હાઈસ્કૂલમાં વિદ્યાર્થી સંઘમાં નેતાગીરીની તાલીમ – ૧૧મા ધોરણમાં જનરલ સેક્રેટરી ( મહામંત્રી) તરીકે પણ ચૂંટાયેલા.વડોદરા વિદ્યાર્થી મિત્ર મડળની કારોબારીમાં પણ સ્વ. રામલાલ પરીખની દોરવણી હેઠળ કામ કરેલું.
• તેમની આત્મકથામાં કિશોરકાળના  પોતાના દોષો પણ વર્ણવ્યા છે.
• ૧૯૪૫ની સાલથી રોજનિશી લખવાની ટેવ પડી હતી – તે છેક ૨૦૧૨ની સાલ સુધી ચાલુ રહી.
• અખિલ ગુજરાત વિદ્યાર્થી કોંગ્રેસના નેજા હેઠળ વેકેશનમાં શ્રમ શિબિરોમાં પણ જોડાતા. એમની આત્મકથામાં ગુંદી આશ્રમના નવલભાઈ શાહ સાથે શ્રમ કર્યાનો અનુભવ ખાસ વાંચવા જેવો છે.
• આવી જ એક શિબિરમાં નારાયણ દેસાઈને સાંભળીને ભૂદાન કાર્યક્રમમાં રસ પડેલો. આ બીજ આગળ ઉપર એમને વિનોબા આશ્રમના સંચાલક બનવા સુધી લઈ ગયો.
• ૧૮, ઓગસ્ટ -૧૯૫૩ – દેશસેવા માટે. ઘર છોડ્યું, અને પાદરા તાલુકામાં બબલભાઈની ભૂદાનયાત્રામાં જોડાયા. એ વખતની ડાયરીમાં લખેલા નિર્ધાર …
• બબલભાઈની સલાહથી રાષ્ટ્રીય શિક્ષણ આપતી સંસ્થામાં જોડાવાનું નક્કી કર્યું.  ઘણા મનોમંથન અને વિકલ્પોનો અભ્યાસ કરી જૂન માસમાં નવી તરાહના અભ્યાસમાં જોડાતાં પહેલાં નડિયાદમાં ૭૫ રૂપિયાના પગારથી જુનિયર ક્લાર્કની નોકરીમાં જોડાયા. તપસ્યામય જીવનનો આરંભ.
• ૧૯૫૪- ૧૯૫૫ ‘નઈ તાલીમ’ સંસ્થાની સ્કોલરશીપ પર   ‘વેડછી’ આશ્રમમાં જુગતરામ દવે સાથે જોડાયા. તાપસ જીવન ગાળી, સેવાકાર્યની પાયાની તાલીમ લીધી.
• ૧૯૫૫થી – ૧૯૫૭  આનંદીના મુવાડા ગામમાં પહેલા બીજા ધોરણના શિક્ષક તરીકે કામ શરૂ કર્યું. પછાત વસ્તીમાં કોઈને ભણવામાં રસ ન હતો. પણ તેમની મહેનત, પ્રેમ અને લગાવથી એક જ વર્ષમાં એટલાં બધાં વિદ્યાર્થીઓ આવતા થઈ ગયા કે, સરકારી નિયમો મુજબ ચાર શિક્ષકો  મંજૂર થયા અને તેઓ આચાર્ય બની ગયા. બીજા વર્ષે પાંચ શિક્ષકો અને પાંચમું ધોરણ શરૂ !
• ત્રીજા વર્ષથી માત્ર બારૈયા કોમનાં બાળકો જ ભણવા આવતાં , તેની જગ્યાએ અછૂત ગણાતા વણકર અને ભંગી બાળકો પણ ભણવા આવવા લાગ્યા.
• ગરીબ વસ્તીના બાળકોની પાયાની જરૂરિયાતો માટે પોતાના પગારની બચતમાંથી બાળકોને મદદ કરતા !
• આચાર્ય તરીકે ‘નઈ તાલીમ’ ના શિક્ષણના પ્રયોગો શરૂ. કદી તાડના ઝાડ પર ચઢ્યા ન હતા, પણ એ સાહસ પણ છોકરાંઓ માટે કર્યું અને તેમને તાડફળી ખવડાવી !
• સાથે સાથે ગામલોકોમાં પણ કુટેવોમાં સુધારા માટે ગ્રામસેવક તરીકે પ્રદાન. ગામવાસીઓની  અપ્રતીમ ચાહના મેળવી.
• ૧૯૫૬ ના અંતમાં કોન્ગ્રેસ સેવાદળ તરફથી ભારતનાં વિકાસ કામો જોવા માટેની અખિલ ભારત સ્પેશિયલ ટ્રેનમાં અન્ય સેવકો સાથે ભારત યાત્રા
• ૧૯૫૭ – શાળા છોડી અને ભૂદાન કાર્યની તાલીમ દરમિયાન નારાયણ દેસાઈએ યોજેલી, ભૂમિદાન માટે લોકોમાં જાગૃતિ આણવા વલસાડથી પાલનપુર નગરયાત્રામાં જોડાયા.
• ૧૯૫૮ – વિનોબા ભાવેની ચાર મહિનાની ગુજરાતમાં ભૂદાન યાત્રા પહેલાં અને દરમિયાન વ્યવસ્થા માટે સખત પરિશ્રમ
• ૧૯૬૦ – ગાંધી વાદી વિચારસરણી વાળા અને સાદા જીવનના આગ્રહી કુટુમ્બની દીકરી મંજુલાબેન સાથે લગ્ન
• પોતાને પુત્રી હોય તેવી બહુ ઇચ્છા હોવા છતાં, દીકરી ન જન્મી અને બે સંતાનથી વધારે ન હોવાં જોઈએ તેવો નિર્ધાર કર્યો હોવાના કારણે અનેક મહિલાઓને દીકરી જેવો પ્રેમ , સંબંધ અને તેમના જીવનમાં મદદ
• ૧૯૬૦ સુધી – આનંદીના મુવાડા તરફથી મળતી મહિને ૩૦/- રૂ.ની મદદ માત્રથી સ્વૈચ્છિક  ગરીબી વેઠી ભૂદાન કાર્ય. ઘેર પિતાની પરિસ્થિતિ બગડતાં નારાયણ દેસાઈએ મહિને ૮૦/- રૂ.ની મદદ આપી. લગ્ન પછી, આનંદીના મુવાડા ગામે ‘કૈલાસ આશ્રમ’માં ગ્રામસેવક તરીકે. પણ અવારનવાર   દેશના વિવિધ ભાગોમાં વિનોબા સાથે પદયાત્રામાં – મુખ્ય કામ ખબરપત્રીનું.
• ૧૯૬૩ – ટીબીની બિમારીમાં સપડાયા. વડનગરના સેનેટેરિયમમાં સારવાર લીધી. વિનોબાજીની સૂચનાથી સતત મંત્રજાપનો પ્રયોગ કર્યો અને છ મહિનાની જગ્યાએ ત્રણેક મહિને ટીબીની બિમારી દૂર થઈ.
• બે વર્ષ – લોકભારતી, સણોસરામાં અભ્યાસ કરી સ્નાતક બન્યા.
• ગુજરાત સર્વોદય મંડળમાં અઢાર વર્ષ  વિવિધ પ્રકારની, સમાજ ઉદ્ધારની કામગીરી. ‘ભૂમિપુત્ર’ માં પણ સતત પ્રદાન.
• સાવલીના સંત, વિમલાતાઈ વિ. સાથેના તેમના અનુભવો ન માની શકીએ તેવા અદભૂત છે. તેમના સુધારાવાદી વલણ અને સાચા સંતો માટેનો આ આદર – એમ વિરોધાભાસી હકિકતો તેમના મુક્ત મનની સાક્ષી પૂરે છે.
• ૧૯૭૭ – ઇન્દિરા ગાંધીએ લાદેલી કટોકટી દરમિયાન સર્વોદયનું કામ કરવા માટે એક મહિનો જેલવાસ.
• જયપ્રકાશ નારાયણની ગુજરાતની મુલાકાત દરમિયાન એમની સાથે અંગત સમ્પર્ક થયો હતો.
• ૧૯૭૮ – વડોદરા નિસગોપચાર કેન્દ્રની શરૂઆત. તેમના સર્વોદય કામની શાખને કારણે સરકારી ગ્રાન્ટ વીસ મળતી રહેલી. છેલ્લા તેર વર્ષથી ડોક્ટર થયેલો તેમનો દીકરો ભરત, એલોપથી છોડીને અને આયુર્વેદનો અભ્યાસ કરીને,  મુખ્ય ચિકિતસક તરીકેની જવાબદારી સંભાળે છે. તેમનો બીજો દીકરો કપિલ પણ ત્યાં સજીવ ખેતીનું કામ સંભાળે છે. બન્ને દીકરાએ આશ્રમને જ રહેઠાણ બનાવ્યું છે.
• વૈજ્ઞાનિક અભ્યાસ કરીને, ‘મીઠામાં આયોડિન ભેળવવું જ જોઈએ.’  – એ કાયદાનો વિરોધ કરેલો, અને તે દૂર કરવા આંદોલન પણ ચલાવેલું.
• ૧૯૯૨ – બાબરી મસ્જિદ ધ્વંસ પછી થયેલાં તોફાનો દરમિયાન શાંતિ સ્થાપવા માટે છ દિવસના ઉપવાસ.
• ૨૦૦૨ – ગોધરા ટ્રેન હત્યાકાંડ પછી શાંતિ સ્થાપવાના કામમાં, સ્થળો પર જઈને, મોટું જોખમ વહોરી, સક્રીય કામગીરી.
• ભૂમિપુત્ર માં દસકાંઓ સુધી ખબરપત્રી થી માંડીને તંત્રી પદ સુધીની કામગીરી . ‘સંતને પગલે ‘ ,– વિનોબાજીની ભૂદાન યાત્રા અંગે ભૂમિપુત્રમાં ડાયરી –કોલમ , ‘સમાચારને સથવારે’ દૈનિક કોલમ
• શિવામ્બુ ચિકિત્સામાં બહુ જ વિશ્વાસ હતો અને તેના પ્રચાર માટે ઘણી શિબિરો યોજેલી. ‘શિવામ્બુ’ માસિકની સ્થાપના
• આખું જીવન – કોઈ જાતની બચત ન કરવાના સંકલ્પ સાથે ગાળી. પોતાની ટીબીની બિમારી, દીકરા કપિલની માંદગી,  વિ. ના વિના ખર્ચે ડોક્ટરોએ સારવાર કરી દીધી. તે જ રીતે દીકરાઓના ઉચ્ચ શિક્ષણના ખર્ચ માટે સમભાવી મિત્રોની મદદ હમ્મેશ મળતી રહી હતી.
• ૧૯૮૮ પછી – દીકરો ‘ગ્રામ ભારતી’માં કમાતો થયો પછી, ભૂમિપુત્ર અને સર્વોદત મંડળમાં વિના વેતને, સતત પ્રદાન
• સમાજ સેવાના કોઈ પણ કામનો સંકલ્પ કરે પછી ગેબી રીતે નાણાંકીય સગવડો થઈ જતી.
• આડત્રીસ વર્ષથી વડોદરા નજીકના વિનોબા આશ્રમમાં જ રહેતા હતા.

રચનાઓ

• સમાજને ઉપયોગી  પુસ્તિકાઓ – બસની મુસાફરી, રેલગાડીની મુસાફરી, ભીખનું હાંલ્લું, ગુજરાતના વનવાસીઓ, સ્વમૂત્ર ચિકિત્સા, શિવામ્બુ ચિકિત્સા
• સંકલન – અંતકડી, સંસ્કાર ગીતો
• સમાચાર લક્ષી વિચારો – સમાચારને સથવારે

સન્માન

• ગાંધી શાંતિ પ્રતિષ્ઠાન તરફથી પ્રણવાનંદ સ્વામી પુરસ્કાર

સાભાર

• શ્રી. ઉત્તમ ગજ્જર