કૃષ્ણવીર દીક્ષિત, Krishnaveer Dixit

” ઇશ્વર, ગુરુ અને ગ્રંથ- આ ત્રણ જ વિશ્વાસ રાખવા જેવા છે. “

” ગુરુ થા તારો તું જ. (અખો) ”
-એમનું પ્રિય પ્રેરક અવતરણ

“માયાના મામલામાં ભલે હોય તું ફકીર,
છોડી નહીં કલમ ને કિતાબો, હે કૃષ્ણવીર!
તારા ગયા પછી હશે સિલકમાં નીર-ક્ષીર,
સ્નેહી વિવેકની કરે સલામ રઘુવીર!”
-શ્રી રઘુવીર ચૌધરીએ એમના માટે લખેલ

” કૃષ્ણવીરભાઇ વિવેચક તરીક રેતીમાં દરિયાની કુંડલી દોરવાનું
અઘરું કાર્ય કરી રહ્યા છે. ”
-શ્રી સુરેશ દલાલનાં શબ્દો

 

# રચના : વેબ સાઇટ

__________________________________________

નામ

• કૃષ્ણવીર દીક્ષિત

જન્મ

• 12 – જુલાઇ, 1915 ; સુરત

કુટુમ્બ

• માતા – સૂર્યવદનગૌરી ; પિતા -ત્રૈલોક્યનારાયણ
• પત્ની – મંજુલા (બી.એ.,બી.એડ.; લગ્ન-1950,સુરત); સંતાનો – ત્રણ

અભ્યાસ

• બી.એ.

વ્યવસાય

• લેખન-ગ્રંથાવલોકન, સંપાદન
• પત્રકારત્વ

જીવનઝરમર

• કૃ. દી. સંક્ષેપથી વધુ જાણીતા થયેલા 
• ‘જન્મભૂમિ’માં સમાચારસંપાદક અને સાહિત્યવિભાગ ‘કલમ અને કિતાબ’નાં સંપાદક
• પ્રારંભકાળમાં લેખકોનો પ્રભાવ: વિષ્ણુપ્રસાદ ર. ત્રિવેદી, રામનારાયણ વિ. પાઠક, આનંદશંકર ધ્રુવ
• પ્રિય ભારતીય લેખકો: કનૈયાલાલ મુનશી, જ્યોતીન્દ્ર દવે, શરદબાબુ
• પ્રિય વિદેશી લેખકો: શેક્સપીયર, સમરસેટ મૉમ, ટૉલ્સ્ટોય
• એમની કૃતિઓનું મુલ્યાંકન કરનાર અગત્યનાં વિવેચકો: શ્રી જયંતભાઇ કોઠારી, શ્રી રમણલાલ જોશી(બનતાં સુધી), શ્રી જયા મહેતા
• સાહિત્ય અને વિવેચન ઉપરાંત સંગીત (શાસ્ત્રીય તેમ જ સુગમ ઉભયવિધ) પ્રત્યે સવિશેષ રુચિ
• 35 વર્ષની ઉંમર સુધી ગાવાનો રિયાઝ પણ કરેલો
• અંગત પુસ્તકાલયમાં અઢી હજાર જેટલાં પુસ્તકો
• જીવનમાં સૌથી મહત્વનો પરિશ્રમ
• વીસ વર્ષની ઉંમરે એમની વાર્તાઓ બાળકો માટેના પાક્ષિક “ગાંડીવ”માં પ્રસિદ્ધ થયેલી
• આકાશવાણી પર ગ્રંથસમીક્ષાઓ અને ઇન્ટરવ્યુ આપેલા
• ચાર વર્ષના હતા ત્યારે એમને થયેલા અસાધ્ય ફોલ્લાના ત્રાસથી એમના પિતાજીએ દાક્તરને નિરુપાયે સૂચવેલું કે ફોલ્લાથી મુક્તિ ના અપાવી શકાય તો નાનકડા દર્દીને જીવથી જ છૂટકારો અપાવી દો!

શોખ

•  ચાલવાનો અને સત્સંગનો

મુખ્ય રચનાઓ

• કુલ દશ પુસ્તકો પ્રસિદ્ધ થયેલા
• સંપાદન – બે સંપાદકીય ગ્રંથો
• અવલોકન – છ અવલોકનસંગ્રહો
• નિબંધ, ગ્રંથાવલોકન, સાહિત્યિક-સાંસ્કૃતિક સમારંભોના વૃત્તાંતનિવેદન, વ્યાખ્યાનમાળાઓનું વૃત્તાંત નિવેદન

સન્માન

• શ્રી રઘુવીર ચૌધરીએ ‘દર્શકના દેશમાં’ ગ્રંથ કૃ. દી. ને અર્પણ કર્યો છે.

સાભાર

• સાક્ષરનો સાક્ષાત્કાર – રાધેશ્યામ શર્મા, રન્નાદે પ્રકાશન